1.Контраст: Как О. Генри описывает квартиру Деллы и Джима? Почему писатель так детально останавливается на описании их бедности (8 долларов в неделю, старый диван)? Как это влияет на восприятие их подарков? Квартира Деллы и Джима описана как очень скромная и бедная: старая мебель, низкая зарплата Джима, постоянная нехватка денег. О. Генри подчёркивает бедность, чтобы показать, что супруги могут дарить друг другу только любовь и самопожертвование. На фоне нищеты их подарки выглядят ещё более трогательными и значимыми.
2.Сокровища: Какими двумя «сокровищами» обладала семья Янг? Почему именно эти вещи были для них самыми ценными? Делла дорожила своими длинными роскошными волосами, а Джим — золотыми часами, доставшимися ему по наследству. Эти вещи были их гордостью и единственным материальным богатством. Они были ценными не только по стоимости, но и по эмоциональному значению.
3.Мотив Жертвы: Проанализируйте решение Деллы и Джима. Было ли им легко расстаться со своими сокровищами? Почему они пошли на эту жертву ради другого? Нет, им было нелегко. Делла плакала, прежде чем решиться на продажу волос, а Джим тоже тяжело пережил потерю часов. Но оба сделали это ради любимого человека — потому что желание подарить радость было для них важнее собственных привязанностей.
4.Сюжетный Пуант: В чём заключается ирония и неожиданность финала? Что делает эту развязку такой трогательной? Ирония в том, что подарки, которые они купили, оказались бесполезны: Делла купила цепочку для часов, которых у Джима уже нет, а Джим купил гребни для волос, которых у Деллы уже нет. Неожиданность создаёт эмоциональный контраст: материально они потеряли, но духовно — обрели большее.
5.Роль Волхвов: Объясните заглавие рассказа. Почему автор называет молодых супругов «волхвами»? Какую мудрость они продемонстрировали? Супруги названы волхвами, потому что проявили высшую мудрость — способность жертвовать самым дорогим ради любви. Как и библейские волхвы, они преподнесли друг другу «дары», которые имели глубокий духовный смысл. Их мудрость состояла в понимании, что истинная ценность подарка — в бескорыстии.
6.Главная Идея: Что, по мнению О. Генри, является истинным Даром Рождества? Что в итоге получили супруги — материальную потерю или духовное приобретение? Истинный дар Рождества — это любовь, доброта, щедрость души и готовность отдавать часть себя. Материально супруги потеряли свои сокровища, но духовно приобрели бесконечно больше: доказали силу своей любви и стали ещё ближе друг к другу.
Настоящая ценность подарка определяется не его стоимостью, а тем, что человек готов отдать ради другого. Подарок, который требует жертвы, становится особенным, потому что в нём заключена часть души дарящего. В рассказе О. Генри «Дары волхвов» Делла и Джим лишаются своих самых дорогих вещей, чтобы порадовать друг друга. Хотя их подарки оказываются бесполезными, их любовь и самоотверженность приобретают ещё большую силу. Жертва делает подарок символом искренних чувств, преданности и заботы. Такой подарок невозможно купить в магазине — он создаётся сердцем. И именно поэтому самые ценные подарки — это те, что требуют от человека усилий, смелости или отказа от чего-то важного. Они напоминают нам, что любовь измеряется не богатством, а готовностью отдавать.
Հայաստանի առաջին հանրապետության ներքին դրությունը /դասագիրք ՝ էջ 15-24/
1․ Հիմնական հարցեր
Նկարագրեք Հայաստանի առաջին հանրապետության ստեղծման պայմանները։
Ի՞նչ ներքին խնդիրների առաջ կանգնեց նորաստեղծ պետությունը։
Ինչպիսի՞ն էր քաղաքական ուժերի դերը հանրապետության ներքին կյանքում։
Ինչպե՞ս էր արտահայտվում սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը։
Հայաստանի Առաջին Հանրապետության Ներքին Դրությունը (1918-1920)
Ստեղծման Պայմանները
Հանրապետությունը հռչակվեց 1918թ. մայիսի 28-ին՝ ծայրահեղ ճգնաժամային պայմաններում։
Քաղաքական քաոս. Ռուսական կայսրության փլուզում, Անդրկովկասյան Դաշնության (Սեյմի) քայքայում։ Ռազմական վտանգ. Օսմանյան Թուրքիայի զորքերի ներխուժում Արևելյան Հայաստան և հայության ֆիզիկական գոյության սպառնալիք։ Փրկության մարտեր.Սարդարապատի, Բաշ-Ապարանի և Ղարաքիլիսայի հերոսամարտերը փրկեցին պետականության համար անհրաժեշտ փոքրիկ տարածքը։
Ներքին Խնդիրները
Նորաստեղծ պետության գոյությանը սպառնում էին երեք հիմնական խնդիրներ՝ Մարդասիրական աղետ, Ռազմաքաղաքական անկայունություն և Տնտեսական փլուզում։
Մարդասիրական ճգնաժամ. Մեծ եղեռնից փրկված մոտ 400,000 փախստականների կուտակում փոքր տարածքում։ Սով, ցուրտ և համաճարակներ (հատկապես տիֆ)։ Անկայուն սահմաններ. Պարբերական բախումներ Ադրբեջանի և Վրաստանի հետ, ինչպես նաև ներքին թուրք-թաթարական խռովություններ Ղարաբաղում, Զանգեզուրում և Նախիջևանում։
Քաղաքական Ուժերի Դերը
Հանրապետության գլխավորող ուժը Հայ Յեղափոխական Դաշնակցությունն էր (ՀՅԴ), որը ձևավորեց կառավարությունը և կրեց պետականաշինության հիմնական բեռը։ Խորհրդարանում ներկայացված էին նաև այլ ուժեր, իսկ Բոլշևիկները հանդես էին գալիս որպես ապակայունացնող ընդդիմություն։
Սոցիալ-Տնտեսական Ճգնաժամը
Ճգնաժամն արտահայտվում էր տնտեսական գրեթե բոլոր ոլորտներում.
Գնաճ և սպեկուլյացիա. Դրամի արժեզրկում, ապրանքների (հատկապես հացահատիկի) խիստ պակաս և գերբարձր գներ։
Տոտալ փլուզում. Ենթակառուցվածքների (երկաթուղիներ) և արդյունաբերության ոչնչացում։
2․ Համեմատական վարժություններ
Համեմատեք Հայաստանի առաջին հանրապետության ներքին վիճակը և Կիլիկյան Հայաստանի ներքին քաղաքականությունը։ Ներկայացրեք տարբերությունները՝ ինչպիսի խնդիրներ ուներ նորաստեղծ հանրապետությունը, որոնք չուներ միջնադարյան հայկական պետությունը։ Համեմատական Վարժություններ
Չափանիշ
Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն (ՀԱՀ)
Կիլիկյան Հայաստան
Ստեղծման Իրավիճակ
Ցեղասպանության հետևանք, գոյամարտ
Աստիճանական կայացում, ֆեոդալական պետություն
Ներքին Աղետ
Մարդասիրական աղետ (փախստականներ, սով, տիֆ)
Նման ծավալի ազգային աղետ չկար
Կառավարման Ձև
Ժողովրդավարական, Խորհրդարանական
Թագավորություն, Ժառանգական իշխանություն
Առաջնային Վտանգներ
Թուրք-բոլշևիկյան ագրեսիա, ներքին խռովություններ
Սելջուկներ, Մամլուքներ, Բյուզանդիա
Բ. ՀԱՀ-ի Յուրահատուկ Խնդիրները
Նորաստեղծ Հանրապետությունը ուներ խնդիրներ, որոնք անհայտ էին միջնադարյան պետությանը.
1.Մարդասիրական Աղետ. ՀԱՀ-ը պետք է կառավարեր 350,000-400,000 գաղթականի և պայքարեր սովի ու տիֆի համաճարակի դեմ, ինչը աննախադեպ ծանրություն էր պետական բեռի վրա։ 2.Գաղափարախոսական Սպառնալիք. Բախվում էր Բոլշևիկյան գաղափարախոսությանն ու դիվերսիային, որը թուլացնում էր ներքին կայունությունը և հանգեցրեց 1920թ. մայիսյան ապստամբությանը։ 3.Ժամանակակից Պետականաշինություն. Ստիպված էր զրոյից կառուցել ժամանակակից ֆինանսական, դիվանագիտական և զինվորական կառույցներ՝ ռեսուրսների ծայրահեղ պակասի պայմաններում։
3․ Քարտեզային աշխատանք
Քարտեզի վրա նշեք Հայաստանի առաջին հանրապետության սահմանները։ Նշեք այն տարածքները, որտեղ ներքին հակասությունները առավել սուր էին։
ՀԱՀ Սահմանները. Քարտեզի վրա անհրաժեշտ է նշել Սևրի պայմանագրով (1920թ.) նախատեսված մեծ Հայաստանի սահմանները (թեև դրանք չիրականացվեցին), ինչպես նաև Բաթումի պայմանագրով (1918թ.) սահմանված փոքր տարածքը և ՀԱՀ-ի փաստացի վերահսկվող տարածքը, որը ներառում էր Երևանի, Էջմիածնի, Նոր-Բայազետի (Գավառ) և Դիլիջանի շրջանները։
Սուր Հակասությունների Տարածքներ. Նշել այն տարածքները, որտեղ ներքին հակասությունները և զինված բախումները առավել սուր էին. Ղարաբաղ և Զանգեզուր. Ադրբեջանի հետ տարածքային վեճեր և մուսուլմանական խմբավորումների ապստամբություններ։ Նախիջևան. Տարածքային վեճ Ադրբեջանի հետ, մուսուլմանական խռովություններ։ Լոռի. Վրաստանի հետ վիճելի գոտի։ Ալեքսանդրապոլի (Գյումրիի) շրջակայք. Թուրք-թաթարական խմբերի խռովություններ, որոնք խոչընդոտում էին երկաթուղու աշխատանքը։
4․ Աղբյուրային վերլուծություն
Կարդացեք դասագրքում բերված փաստաթղթերը (օրինակ՝ կառավարության որոշումներ, մամուլի հրապարակումներ) և վերլուծեք՝ ինչ խնդիրներ են արտացոլում դրանք։ Գրեք կարճ մեկնաբանություն՝ ինչպե՞ս են այդ փաստաթղթերը ցույց տալիս հանրապետության ներքին վիճակը։
Փաստաթղթերի Արտացոլած Խնդիրները. Կառավարության որոշումները (օրինակ՝ պարենի, փախստականների տեղաշարժի, զորահավաքի մասին) և մամուլի հրապարակումները (սովի, տիֆի, բոլշևիկյան քարոզչության մասին) արտացոլում էին ՀԱՀ-ի ամենօրյա գոյության երկու հիմնական մարտահրավերները՝ Մարդասիրական աղետ և Պետականության կազմակերպման անհրաժեշտություն։
Ներքին Վիճակի Մեկնաբանություն. Այս փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ պետությունը գտնվում էր մշտական ճգնաժամային ռեժիմում։ Կառավարության ողջ ուժը կենտրոնացված էր գոյատևման ապահովման և ներքին կարգ ու կանոնի պահպանման վրա։ Փաստաթղթերը վկայում են, որ հանրապետության ներքին վիճակը անկայուն էր, և իշխանությունը ստիպված էր միաժամանակ պայքարել սովի, համաճարակի, արտաքին թշնամու և ներքին դավաճանության (օրինակ՝ բոլշևիկյան գործունեության) դեմ։
5․ Խմբային քննարկում
Խմբերով քննարկեք․ եթե դուք լինեիք Հայաստանի առաջին հանրապետության ղեկավարները, ինչպիսի քայլեր կձեռնարկեիք ներքին ճգնաժամը հաղթահարելու համար։ Ներկայացրեք ձեր առաջարկները որպես «կառավարության ծրագիր»։ Եթե լինեիք 1918-1920թթ. ղեկավար, ներքին ճգնաժամը հաղթահարելու համար կձեռնարկեիք հետևյալ «կառավարության ծրագիրը» (կենտրոնանալով երեք հիմնական կետերի վրա).
Կառավարության Հակաճգնաժամային Ծրագիր (1918-1920)
Հայկական Դրամ. Շուտափույթ կերպով թողարկել կայուն ազգային դրամ (Անդրկովկասյան ռուբլու փոխարեն)՝ ապահովված առկա ոսկու պաշարներով, գնաճը զսպելու համար։
1.Միասնական Ճակատ և Պարենի Ապահովում (Հակաաղետային Քայլեր). Արտակարգ Դրություն. Հայտարարել արտակարգ դրություն սովի և համաճարակի դեմ պայքարելու համար։ Միջազգային Օգնություն. Առաջնահերթ բանակցություններ մեկնարկել ԱՄՆ-ի (ՆերԱրևելյան օգնություն, Near East Relief) և Եվրոպական երկրների հետ՝ պարենի և դեղորայքի զանգվածային մատակարարում ապահովելու համար։
2.Ներքին Կայունության Հաստատում (Ռազմական Քայլեր). Զորահավաք և Բանակի Կենտրոնացում. Իրականացնել խիստ զորահավաք։ Ազգային բանակը մաքրել ապակայունացնող տարրերից և ուժերը կենտրոնացնել սահմանների ու հիմնական ճանապարհների պաշտպանության վրա։ Համագործակցություն. Ժամանակավոր համաձայնություններ կնքել Վրաստանի հետ՝ երկաթուղային հաղորդակցությունը երաշխավորելու և տնտեսական շրջափակումը մեղմելու համար։
3.Ֆինանսական Կարգավորում. Հայկական Դրամ. Շուտափույթ կերպով թողարկել կայուն ազգային դրամ (Անդրկովկասյան ռուբլու փոխարեն)՝ ապահովված առկա ոսկու պաշարներով, գնաճը զսպելու համար։
6․ Ստեղծագործական առաջադրանք
Գրեք օրագիր կամ նամակ՝ իբրև 1918-1920 թթ․ ապրող երիտասարդ, որտեղ արտացոլված են ձեր մտահոգությունները և հույսերը։ Պատկերացրեք, որ դուք լրագրող եք այդ տարիներին․ կազմեք կարճ հոդված հանրապետության ներքին վիճակի մասին։
Օրագիր (1920թ., Մարտ)` երիտասարդի մտորումներ
Մեր փոքրիկ տանը, որտեղ տիֆից մահացան քեռիս ու քեռակինը, օդը ծանր է։ Կառավարությունը հրամաններ է տալիս, բայց փողոցում սովն է քայլում։ Երեկ թերթում կարդացի, որ Դաշնակցությունը զորահավաք է հայտարարել։ Իմ տարիքի տղաները կամ բանակում են, կամ փորձում են պարեն գտնել։ Մի կողմից վախենում ենք Քեմալից ու թուրքերից, մյուս կողմից՝ բոլշևիկյան թռուցիկներն են տարածվում, որոնք խոստանում են հաց և խաղաղություն։ Չեմ հավատում նրանց, բայց մարդիկ հուսահատ են։ Մեր միակ հույսը Միացյալ, ազատ Հայաստանի գաղափարն է, հենց այդ հույսով էլ ապրում ենք այս ցուրտ օրերը։
Լրագրային Հոդված՝ «Նոր Հանրապետության Ներքին Մարտը»
«Հորիզոն» Թերթ, 1919թ. Սեպտեմբեր
Մեր նորաստեղծ Հանրապետությունը շարունակում է մարտը ոչ միայն արտաքին, այլև ներքին թշնամիների դեմ։ Երկիրը գտնվում է մարդասիրական աղետի շեմին. հարյուր հազարավոր փախստականներ մնացել են առանց տանիքի ու սննդի։ Ամենուրեք տիրում է տիֆը, որն անխնա խլում է ինչպես գաղթականների, այնպես էլ տեղացիների կյանքերը։
Կառավարությունը ջանք չի խնայում. կազմակերպվում են բարեգործական կոմիտեներ, և փորձեր են արվում միջազգային օգնության բաշխման ուղիները կարգավորելու։ Սակայն սահմանային և ներքին թուրք-թաթարական խռովությունները (հատկապես Ղարաբաղի ու Նախիջևանի ուղղությամբ) մշտապես շեղում են մեր սահմանափակ զինուժը։ Մեր երիտասարդ պետության ամենամեծ վտանգը այսօր ոչ միայն թշնամու թուրն է, այլև հուսահատությունը և դրանից բխող՝ անարխիայի աճը, որը սնվում է օտար ուժերի քարոզչությամբ։ Միայն համախմբումով և կարգապահությամբ կարող ենք պահպանել Սարդարապատում ձեռք բերված անկախությունը։
7․ Ներքին կայունությանը սպառնացող վտանգներ
Վերլուծեք, թե ինչու էին թուրք-թաթարական խռովությունները վտանգավոր Հայաստանի առաջին հանրապետության համար։ Քննարկեք՝ ինչ հետևանքներ ունեցավ 1920 թ․ մայիսյան ապստամբությունը։ Ներկայացրեք, թե ինչպես էր սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը խանգարում պետության կայունությանը։ Թուրք-Թաթարական Խռովությունները
Վտանգավոր էին, քանի որ՝
Թուլացնում էին բանակը. Պարտադրում էին ներքին պայքար ռազմավարական նշանակության տարածքներում՝ ռեսուրսներ շեղելով արտաքին սահմաններից։ Խափանում էին հաղորդակցությունը. Արգելափակվում էին երկաթուղային գծերը, ինչը խանգարում էր սննդի և զինամթերքի մատակարարմանը։
1920թ. Մայիսյան Ապստամբության Հետևանքները
Բանակը զբաղված էր ներքին մարտերով, ինչը խիստ թուլացրեց դիրքերը Թուրքիայի և Խորհրդային Ռուսաստանի հետ բանակցությունների նախօրեին։
Ապստամբությունը (մայիսի 10-14, 1920թ.) ներքին կազմալուծման ամենամեծ դրսևորումն էր։
8․ Մշակութային կյանք
Ներկայացրեք, թե ինչ դեր ուներ մշակութային կյանքը հանրապետության գոյատևման համար։ Վերլուծեք՝ ինչպե՞ս էին թատրոնը, դպրոցները և մամուլը պահպանում ազգային ոգին։ Գրեք կարճ էսսե՝ «Մշակութային դիմադրությունը որպես ազգային ինքնության պահպանման միջոց»։
Մշակույթը հանդես էր գալիս որպես ազգային գոյատևման հենասյուն.
Դպրոցներ, Թատրոն և Մամուլ. Պահպանում էին ազգային ինքնությունը և մարտական ոգին, ստեղծում էին կապեր հասարակության տարբեր շերտերի միջև՝ չնայած քաղաքական բանավեճերին։
Մանվելյան Շուշան 