Day: 09.02.2023

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.

1. Сколько человек живёт в Москве? Более 10 миллионов человек

2. Когда в Москве начало работать метро? В 1935 году

3. Сколько в Москве высших учебных заведений? Более 200.

Перепишите, вставляя предлоги. 1. Молодые люди из разных городов, сёл и деревень приезжают в Москву учиться. 2. Москва много раз объединяла россиян по борьбе за независимость. 3. Первые трамваи, троллейбусы вышли на улицы; люди спешат на работу. 4. Есть города, о которых п пишут в газетах, говорят по радио и на телевизионных передачах.

В мире множество городов. Огромные и совсем маленькие, древние и построенные недавно, промышленные центры и небольшие городки, похожие на деревни. Но есть такие, о которых постоянно пишут в газетах, о которых говорят по радио и в телевизионных передачах, это – столицы. Столица – город особенный.Чаще всего это город, с именем которого связана история страны. Столицей России является Москва. И по праву! Ведь она много раз объединяла россиян в борьбе за независимость, стала сердцем России. Москва – это политический, промышленный и научный центр России и самый большой город страны. В ней живёт более десяти миллионов человек. Большую роль в жизни столицы играет метро. Первая линия московского метро начала работать в 1935 году, а сейчас линии метро связывают все районы города. В метро чисто, много света, воздуха. Москва и самый крупный в России центр науки и культуры. Здесь находится более 200 высших учебных заведений – университетов, академий, институтов. Из разных городов, сёл и деревень приезжают в Москву учиться молодые россияне. Славится Москва и своими прекрасными музеями, театрами и библиотеками. Москва – многонациональный город. Здесь живут люди разных национальностей. Армянская колония возникла в Москве ещё в XY веке в районе Армянского переулка. Именно здесь богатой армянской семьёй Лазаревых был основан Лазаревский институт восточных языков. Сейчас в этом здании располагается посольство Республики Армения.

3. Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.
1. Сколько человек живёт в Москве?

Более 100000 человек

2. Когда в Москве начало работать метро?

1935 году

3. Сколько в Москве высших учебных заведений?

200

4. В каком здании располагается посольство Республики Армения?

В Лазаревском институте
4. Найдите в тексте синонимы данных слов. Составьте с ними предложения.
Светло, проводить, грязно, бедный, старый, старинный, необычный,
соединять, часто, большой, находиться.

В доме много света

Сад чаще всего ухаживали

Нужно связывать шнурки

Располагается великая картина
5.Вместо точек впишите подходящие по смыслу слова.
1. Москва – это политический, промышленный и научный центр России.

2. Большую роль в жизни столицы играет метро.

3. В метро очень светло .

4. Москва – центр культуры и науки .

5. В Москве находится много театров и музеи .

Слова для справок: наука, культура, политический, промышленный, научный, светло, театры, музеи, столица.
6. Перепишите, вставляя предлоги.
1. Молодые люди из разных городов, сёл и деревень приезжают в Москву учиться.

2. Москва много раз объединяла россиян в борьбе за независимость.

3. Первые трамваи, троллейбусы вышли на улицы; люди спешат на работу.

4. Есть города, о которых пишут в газетах, говорят по радио и в телевизионных передачах.

10. Подберите к данным существительным прилагательные.
город (какой?) –известный  столица (какая?) –большая
страна (какая?) –маленькая  море (какое?) –салонное
князь (какой?) – грозный место (какое?) –хорошое
дворцы (какие?) – золотые  соборы (какие?) –плохие

10.Допишите окончания глаголов в настоящем времени.
1. Когда ты учишь уроки? – Обычно я готовлю уроки вечером. 2. Кому
ты сейчас звонишь? – Я не звоню, я читаю . 3. Куда ты спешишь? – Я спешу в
школу. 4. Ты любишь читать? – Да, очень люблю .

И снова лучи восходящего солнца щедро заиграли своими ласковыми прядами, покоряя своим взглядом все то, что утопает в горизонте. И снова проснулась она с первыми лучами солнца։ подняла по-царски свою шелковистую голову, изящно красующуюся на стройной, невообразимо длинной ножке, убранной изумрудно-нифритовым колье. Все в ней было настолько гармонично, настолько невообразимо, что даже казалось, не может она быть делом рук человека, делом рук простого садовника. И только зеленоватые локоны ее, кокетничая играли с утренним ветерком, намекая, что ей становится скучно, и нет ей больше отрады, как слушать вечно повторяющиеся, иногда даже приевшиеся слова восхищения в свой адрес от этих вечных и неизменных ухажеров — ветра, да садовника.

Она была уверена в том, что нет ей равных нигде, и ничто не могло превзойти ее совершенную, безыскусную красоту. Согласитесь, все кто был в подобной ей ситуации не могли бы и думать иначе. Будь вы на ее месте, и если бы вам каждый день твердили, что нет на свете краше вас, нет стройнее, изящнее, породистее… вы не поверите словам этого человека?! Ей же не оставалось ничего, как принять эти слова за чистую монету. Так она и поступала… Так поступали и все они, все розы в этом дивном саду, взращенные старым садовником, чьи руки создали произведение искусства, а ласки солнца и слова восхищения ветра внедрили в них веру в то, что нет на свете лучше розы, чем та, которой они дарят свою бесконечную любовь․

Вопросы к тексту։

Какую силу, по-вашему мнению, имеют слова, произнесенные с любовью и заботой?

Самоуверенность

Как слова и мысли человека могут поменять его судьбу?

Потому что он станет верить в это

Верите ли вы в то — что сеешь, то и жнешь?

Да

Какими словами вы можете описать розу в саду? Чем она отличалась от всех других роз?

Она была самоуверенной, гордыней, но была красивой

Она отличалась тем что думала что она самая красивая и смотрела на всех роз из высока

Как гордыня влияет на человека? Что она делает с ним?

Она смотрела на всех из высока

Какова была роль садовника, ветра и солнца? Что они дарили и что они получали взамен?

Они заботились о розе а роза в замен ничего не давала им

Всегда ли мы получаем благодарность за то, что мы делали?

Не всегда

Задания для выполнения։

Просклоняйте словосочетания по падежам։ розовый сад, гордая роза, заботливый садовник, первые лучи, утренний ветер․

розовый сад

Именительный падеж розовый сад

родительный падеж розового сада

винительный падеж розовый сад

творительный падеж розовым садом

предложный падеж о розовом саде

гордая роза

Именительный падеж гордая роза

родительный падеж гордой розы

дательный падеж гордой розе

винительный падеж гордую розу

творительный падеж гордой розой

предложный падеж о гордой розе

заботливый садовник

Именительный падеж заботливый садовник

родительный падеж заботливого садовника

дательный падеж заботливому садовнику

винительный падеж заботливого садовника

творительный падеж заботливым садовником

предложный падеж о заботливом садовнике

Именительный падеж первые лучи

родительный падеж первых лучей

дательный падеж первым лучам

винительный падеж первые лучи

творительный падеж первыми лучами

предложный падеж о первых лучей

Иминительны падеж утренний ветер

Родительный падеж утреннего ветера

Датьельный падеж утренному ветру

Винительный падеж утреннего ветера

Творительный падеж утренним ветром

Предложный падеж о утренном ветре

Подберите прилагательные к следующим существительным։

Роза — красивая

Солнце — тёплое

Ветер — сильный

Красота — небесная

Нури или невеста дождя

Эту куклу считали невестой дождя и просили у неё дождя во время засухи. Когда Нури начинала плакать её слёзы прикасались к земле и природа опять оживала. Унури были длинные волосы и большие глаза от которых шли большие слёзы и оживали природу. Чучело Нури изготавливали из метлы или древесины. На голову всегда одевали венок которую полностью украшали цветы.

Во время праздника Вербного Воскресенья Нури танцевала и пела в руках маленьких девочек. Они носили её из дома в дом, а люди брызгали воду на Нури из своих дверей и окон. Также, старшая женщина в доме дарила девочкам разные продукты. И так, собирая продукты из домов, девочки устраивали себе пир. Если вдруг шёл дождь, дети радовались, что Нури услышала их подарила им дождь.

Вичаки Арус

Кукла с именем Вичаки Арус являлась символом Дня Вознесения. Перед праздником Вознесения девушки брали особый кувшин и наполняли его семью водой из семи источников, семью лепестками из семи цветов, семью камнями из семи проточных вод. Всё это называлось Вичак. В этот кувшин незамужние девушки бросали свои украшения, с помощью которых на следующий день они должны были гадать. А в конце на кувшин прикрепляли куклу – Вичаки Арус. Кувшин нужно было оставить на ночь под лунным светом. На следующее утро с помощью этого кувшина они начинали делать предсказания. Девушки группами шли в горы и собирали различные цветы. Затем из этих цветов они делали венки и дарили их участникам праздника Вознесения.

Հարցեր

• Ո՞վ է Պարույր Հայկազունին։ Ներկայացրեք նրա գործունեությունը։

Պարույր Հայկազունու իշխանությունը միավորում էր մեր պատմական հայրենիքի հարավային և հարավարևմտյան շրջանները։ Պարույր դաշինք կնքեց Մարաստանի և Բաբեկոնի հետ ընդդեմ Ասորեստանի:

• Ի՞նչ անուն է ստացել Հայկազունիների նոր ճյուղը։ Ինչու՞։

Երվանդ I շնորհիվ է արքայատոհմը կոչվել Երվանդունիների։

• Նկարագրեք Երվանդ Սակավակյացի թագավորությունը։

Երվանդ Սակավակյացու օրոք Հայոց թագավորության սահմանները  հարավարևելքում հասնում էին մինչև Մարրաստան, իսկ հյուսիսարևմուտքում մինչև Սև ծով։

Աղբյուրներ

Դասագիրք, էջ 60-63

տեսաֆիլմ

Դասի թեմաները՝ Էներգիայի տեսակներ և փոխակերպումներ
Էներգիան և կենդանի օրգանիզմները

1. Էներգիայի տեսակներ և փոխակերպումներ

Բացի մեխանիկական էներգիայից գոյություն ունեն էներգիայի այլ բազմաթիվ տեսակներ՝ ջերմային, էլեկտրական, քիմիական, միջուկային և այլն:
1. Ջերմային էներգիա
Մարդիկ շատ վաղուց օգտագործում են վառելանյութերի այրումից առաջացող ջերմային էներգիան: Որպես վառելանյութ օգտագործում են քարածուխը, տորֆը, նավթը, բենզինը, մազութը, բնական գազը:

2. Էլեկտրական էներգիա
Ներկայումս մարդկության կողմից ամենաշատ օգտագործվող էներգիան էլեկտրական էներգիան է: Էներգիայի այլ տեսակների հետ համեմատած` էլեկտրական էներգիան ունի մի շարք առավելություններ. հեշտությամբ և քիչ կորուստներով տեղափոխվում է մեծ հեռավորություններ, ինչպես նաև էլեկտրական սարքերում կարող է փոխակերպվել էներգիայի այլ տեսակների:

Օրինակ՝ էլեկտրաշարժիչներում էլեկտրական էներգիան վերածվում է մեխանիկական էներգիայի, ջեռուցիչ սարքերում` ջերմային էներգիայի, լուսավորող սարքերում` լուսային էներգիայի: Էլեկտրական էներգիա ստանում են տարբեր տիպի էլեկտրակայաններում՝  հիդրոէլեկտրակայաններում, ջերմաէլեկտրակայաններում, հողմաէլեկտրակայաններում,  արևի մարտկոցներում:

3. Միջուկային էներգիա Միջուկային էներգիան անջատվում է որոշ նյութերի (ուրան, պլուտոնիում) ատոմային միջուկների ճեղքման ընթացքում: Ատոմային էլեկտրակա-յաններում  այդ էներգիայի հաշվին էլեկտրաէներգիա է արտադրվում: Ատոմային էլեկտրակայան գործում է նաև Հայաստանում՝ Մեծամորի ատոմային էլեկտրակայանը:

4. Քիմիական էներգիա

Քիմիական էներգիան անջատվում է տարբեր նյութերի միջև տեղի ունեցող քիմիական ռեակցիաների հետևանքով, ցանկացած վառելիքի այրման ժամանակ: Քիմիական էներգիայով են աշխատում, օրինակ, էլեկտրական մարտկոցները:

5. Ճառագայթային էներգիա

Երկրի վրա կյանքը պայմանավորված է Արեգակից ստացվող ճառագայթային էներգիայով: Այդ էներգիան ծախսվում է երկրագնդի տաքացման համար, իր շնորհիվ է տեղի ունենում ջրի մեծ շրջապտույտը, առաջանում քամիները, օվկիանոսային հոսանքները: Արեգակնային էներգիան կլանվում է բույսերի կողմից, օգտագործվում ֆոտոսինթեզի համար:

Էներգիան կարող է մի տեսակից փոխակերպվել մեկ այլ տեսակի: Հիդրոէլեկտրակայանում ջրի մեխանիկական էներգիան փոխակերպվում է էլեկտրական էներգիայի, որն իր հերթին կարող է փոխակերպվել ջերմային, լուսային էներգիաների: Էներգիան կարող է մի մարմնից հաղորդվել մյուսին: Երբ շարժվող գունդը բախվում է անշարժ գնդին և շարժում է այն, նրան հաղորդում է իր մեխանիկական էներգիայի մի մասը։ Տաք և սառը մարմինների հպման ժամանակ տաք մարմնի ներքին էներգիայի մի մասը հաղորդվում է սառը մարմնին և այլն։
Բազմաթիվ փորձերի արդյունքներով հաստատվել է, որ էներգիան չի ստեղծվում և չի ոչնչանում, այլ` մի տեսակից փոխակերպվում է մեկ այլ տեսակի:Այս պնդումն անվանում են էներգիայի պահպանման և փոխակերպման օրենք:

---

2.Էներգիան և կենդանի օրգանիզմները

Էներգիան անհրաժեշտ է բոլոր կենդանի օրգանիզմներին։ Բոլոր կենդանի օրգանիզմներն իրենց անհրաժեշտ էներգիան հիմնականում ստանում են Արեգակից:Կանաչ բույսերում և որոշ միկրոօրգանիզմներում օրգանական նյութերն առաջանում են լուսասինթեզի ընթացքում, որի համար անհրաժեշտ են Արեգակի էներգիան, ածխաթթու գազ և ջուր: Օրգանական նյութերի առաջացման ժամանակ անջատվում է թթվածին, այսինքն լուսային էներգիան փոխակերպվում է քիմիական էներգիայի։

Մարդը, կենդանիները և որոշ միկրոօրգանիզմներ անօրգանական նյութերից օրգանական նյութեր չեն ստեղծում։ Նրանք օրգանական նյութերն ընդունում են պատրաստի ձևով՝ սնվելով այլ կենդանիներով, բույսերով։Նրանց համար այդ օրգանական նյութերը էներգիայի աղբյուր են և այդ նյութերի քայքայման ժամանակ անջատվում է էներգիա։ Այս էներգիան կենդանի օրգանիզմներում ծախսվում է այլ նյութերի սինթեզման, օրգանիզմի կառուցման, աճի, շարժման և կենսագործունեության համար։

Կենդանի օրգանիզմներում քիմիական էներգիայի մի մասը փոխակերպվում է էլեկտրական, լուսային, մեխանիկական և ներքին էներգիաների։Անջատված էներգիայի մյուս մասը ծառայում է օրգանիզմի տաքացմանը կամ արտահոսում է շրջակա միջավայր ջերմության ձևով: Հայտնի են որոշ բակտերիաներ կամ ցամաքային և ծովային կենդանիներ, որոնք էներգիան արձակում են լույսի ձևով:

Կատվաձուկը, օձաձուկը և որոշ ձկներ պաշտպանվելու, կողմնորոշվելու նպատակով օգտվում են էլեկտրական պարպումներից:
Այսպիսով, կանաչ բույսերը և բակտերիաների մի մասը ստեղծում են օրգանական նյութեր, իսկ մյուս կենդանի օրգանիզմները սնվում են այդ պատրաստի նյութերով:Տարբեր կենդանի օրգանիզմների միջև նման փոխազդեցությունները կոչվում են սննդային կապեր, որոնց իմացությամբ կազմվում են սննդային շղթաներ:Օրգանական նյութերի քայքայմանը մաս-նակցում է օդի թթվածինը: Թթվածնի սակավության դեպքում քայքայման ռեակցիաները դանդաղում են, ուստի պակասում է նաև էներգիան:

Պատասխանել հարցերին

• Լրացրու բաց թողնված բառը
  Երկրի վրա կյանքը պայմանավորված է էներգիայով :
• Էներգիայի ի՞նչ տեսակներ են ձեզ հայտնի:

Լուսային, ջերմային, քիմիական, ճառագյթային, միջուկային, էլեկտրական, մեխանիկական:

• Ի՞նչպես են կենդաները և բույսերը ստանում օրգանական նյութեր:

Օրգանական նյութերը էներգիա ստանում են հիմնականում արևից, իսկ մարդը և կենդանիները անօրգանական նյութերից օրգանական նյութեր չեն ստեղծում նրանք սնվում են պատրաստի նյութերով՝բույսերով կամ կենդանիներով:

Դասի թեմա ՝ ՙՙԷներգիա՚՚ .Մեխանիկական աշխատանք և էներգիա

Առօրյա կյանքում մարդու կամ սարքի կողմից կատարվող ցանկացած գործողություն մենք սովորաբար անվանում ենք աշխատանք: Աշխատանք ենք համարում նաև մարդու մտավոր գործունեությունը: «Մեխանիկական աշխատանք» հասկացությունը ֆիզիկայում ավելի հստակ սահմանում ունի:Եթե պահարանը տեղափոխելու համար նրա վրա ուժ ենք կիրառում, սակայն պահարանը տեղից չի շարժվում, ապա այդ դեպքում մեխանիկական աշխատանք չենք կատարում:

Մեխանիկական աշխատանքը կախված է կիրառված ուժի մեծությունից և մարմնի անցած ճանապարհից:

Որքան մեծ է մարմնի վրա ազդող ուժը և մարմնի անցած ճանապարհը, այնքան մեծ է կատարված աշխատանքը:

Պարզագույն դեպքում, երբ մարմինը շարժվում է կիրառված ուժի ուղղությամբ, աշխատանքը որոշվում է ուժի և անցած ճանապարհի արտադրյալով. Աշխատանք = Ուժ · Ճանապարհ

Եթե մարմնի վրա ազդող F ուժի ուղղությամբ մարմինն անցել է S ճանապարհ, ապա այդ ուժի կատարած աշխատանքը՝ A-ն հավասար է. A=F⋅S

Ի պատիվ անգլիացի գիտնական Ջեյմս Ջոուլի՝ աշխատանքի միավորը կոչվում է ջոուլ (Ջ)։
1 Ջ-ը այն աշխատանքն է, որը կատարում է 1 Ն ուժը 1 մ ճանապարհի վրա. 1 Ջ =1 Ն ⋅1 մ:

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը բնութագրում է մարմնի աշխատանք կատարելու ունակությունը, կոչվում էներգիա (E):
Մարմինների հնարավոր փոխազդեցության կամ նրանց շարժմամբ պայմանավորված էներգիան անվանում են մեխանիկական էներգիա:

Տնային առաջադրանք
Պատասխանել հարցերին

• Ո՞ր դեպքում է կատարվում մեխանիկական աշխատանք:

Մեխանիկական աշխատանքը կախված է կիրառված ուժի մեծությունից և մարմնի անցած ճանապարհից: Ինչքան մեծ է մարմնի ուժը և մարմնի անցած ճանապարհը այդքան մեծ է աշխատանքը:

• Ինչի՞ց է կախված մեխանիկական աշխատանքի մեծությունը:

Ուժի մեծությունից ու մարմնի անցած ճանապարհից: A=F·S