7 a 1 Yes, please. A 2 No thanks.S 3 Oh, right.A 4 Don’t worry.A c
d 1 A James- would you like some pizza? B No, thanks, Sandy-I don’t like pizza very much 2 A Come on Alex. It’s 8,30, We’re late! B Oh, right. Sorry Bill. OK, I’m ready now-let’s go! 3 A Is the homework diffcilt, Jane? Do you want some help? B Yes, please, Mum. Help me whit question three! 4 A I really want a hmaburger. But I haven’t got any money. B Don’t worry, Mike. I’ve got some money. I can buy some hamburgers. 8 b
A
| countable | uncountable |
| an apple an banana an onion an strawberry an orange an egg an tomato | some salat some cheese some beef some bread some sugar some rice some chiken |
B
1 What trype of bird does the texst mention? Budgie
2 What are the four most popular pets in the world? Dog, cat, fish, birds
3 Where have pepole got cickets as pets? In Japan and China
4 Where the pepole got baby seals aspets? In Canada
5 Do hissing cockroaches bite? No
6 What have kangaroos and sugar gliders both got? In Australia some pepole have kangaroos and sugar gliders as pets.
Ո՞ր դեպքում է կատարվում մեխանիկական աշխատանք:
Երբ մի իրը քուզում ենք հրել և չի ստացվում դա մեխանիկական աշխատանք չէ
Մեր անցած ճանապարհից
Ջերմային, էլեկտրական, միջուկային, մեխանիկական
Նրանք օգտվում են արդեն պատրաստի նյութերից
Ինչոր մի մարմնի ջերմությունը
Երբ սառը և տաքը հավասարվում են
Էլեկտրական, գազային, մեխանիկական, հեղուկային
Քանի որ ջերմաչափի ծայրը նեղացած է այն պետք է թափահարել նոր օգտագործել
Հալում պնդացում գոլորշացում խտացում եռում
Հալումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակ
Պնդացում հեղուկ վիճակից պինդ վիճակ
100C⁰
Գոլորշացում հեղուկից գազային վիճակ
Խտացում գազայինից հեղուկ վիճակ
Երբ մարմինը կշռում ենք
Ձգողության ուժի օգնությամբ
Այն դեպքում երբ մի իրի ուժը ազդում է մյուս իրին
Ինչվոր մի տեղի կամ իրի նկատմամբ
Ինչոր մի մարմնի նկատմամբ
Այն ցույց է տալիս անհավարաչափ կամ սավասարաչափ արագությունը
Արագությունը չափվում ենք կ/ժ կամ մ/վ
Տաքացնելիս կամ սառեցնելիս մարմինների հետ տեղի են ունենում որոշ փոփոխություններ. մարմինները մի վիճակից անցնում են մեկ այլ վիճակի, սեղմվում են կամ ընդարձակվում: Այս փոփոխություններն ընդունված է անվանել ջերմային երևույթներ:
Օրինակ
Ջերմային երևույթներ են՝ հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը:
Հալում և պնդացում
Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում:
Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:
Որպեսզի նյութը հալվի, անհրաժեշտ է այդ նյութը տաքացնել մինչև որոշակի ջերմաստիճան: Բյուրեղային նյութերի համար այն խիստ որոշակի ջերմաստիճան է:
Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում նյութը սկսում է հալվել, կոչվում է հալման ջերմաստիճան:
Օրինակ
Մի շարք նյութերի հալման ջերմաստիճանը (°C)
| սնդիկ | -39 | արծաթ | 962 | երկաթ | 1539 |
| սառույց | 0 | ոսկի | 1064 | պլատին | 1772 |
| անագ | 232 | պղինձ | 1085 | վոլֆրամ | 3387 |
| կապար | 327 | չուգուն | 1200 | ցինկ | 420 |
| ալյումին | 660 | պողպատ | 1500 |
Հալման ջերմաստիճանում նյութը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակում:
0°C-ում ջուրը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակներում: Այդ ջերմաստիճանում սառույցը հալելու համար պետք է նրան էներգիա հաղորդել, իսկ ջուրը պնդացնելու համար՝ նրանից էներգիա վերցնել:
Հալման ընթացքում նյութի ջերմաստիճանը չի փոխվում:
Որոշ նյութեր, օրինակ՝ մոմը, ապակին, ձյութը, շոկոլադը չունեն հալման որոշակի ջերմաստիճան:
Այն նյութերը,որոնց անցումը մի վիճակից մյուս վիճակին տեղի է ունենում ոչ թե որոշակի ջերմաստիճանում, այլ՝ աստիճանաբար, անվանում են ամորֆ նյութեր:
Հալման և պնդացման երևույթները, դեռ հին ժամանակներից, մարդիկ օգտագործում են մետաղից տարբեր գործիքներ պատրաստելիս: Այդ նպատակով մետաղը հալում ու լցնում են նախապես պատրաստված կաղապարների մեջ և սառելուց հետո հանում կաղապարից:
Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազային վիճակի կոչվում է գոլորշացում: Հակառակ երևույթը, երբ նյութը գազային վիճակից անցնում է հեղուկ վիճակի, կոչվում է խտացում:
Հեղուկի գոլորշացումը տեղի է ունենում ցանկացած ջերմաստիճանում, սակայն որքան բարձր է ջերմաստիճանը, այնքան արագ է տեղի ունենում գոլորշացումը: Գոլորշացման արագությունը կախված է նաև հեղուկի տեսակից: Օրինակ` եթերը, սպիրտը միևնույն ջերմաստիճանում ավելի արագ են գոլորշանում, քան ջուրը:Երբ դրսում ցուրտ է, խոնավ բնակարանում ապակիները «քրտնում» են, դրանց վրա ջրի փոքրիկ կաթիլներ են հայտնվում:
Նմանապես ցուրտ և խոնավ գիշերներին դրսում խոտի վրա ցող է առաջանում: Նշված դեպքերում ջրային գոլորշին փոխակերպվում է ջրի, այսինքն՝ տեղի է ունենում խտացում:
Գոլորշացմամբ և խտացմամբ են պայմանավորված տեղումները (տե՛ս շարժանկար): Երկրի մակերևույթին գտնվող ջուրը գոլորշանալով սկսում է վեր բարձրանալ: Վերևում, որտեղ ջերմաստիճանը ցածր է, գոլորշին խտանում է և անձրևի տեսքով թափվում ներքև:
Գոլորշանում են նաև պինդ մարմինները, օրինակ՝ սառույցը։ Դրա հետևանքով դրսում կախված սպիտակեղենը չորանում է նաև ձմռան սառնամանիքին։ Հնարավոր է նաև հակառակը՝ գոլորշին անցնում է պինդ վիճակի: Օրինակ՝ եղյամի առաջացումը Գոլորշացման յուրահատուկ տեսակ է եռումը:
Հետևելով եռման պրոցեսին` կարելի է նկատել, թե անոթի հատակին ինչպես են առաջանում և, աստիճանաբար մեծանալով, վեր բարձրանում պղպջակներ (տե՛ս շարժանկար): Դրանք պարունակում են ջրում լուծված օդ և առաջացած ջրային գոլորշի: Յուրաքանչյուր հեղուկ եռում է խիստ որոշակի ջերմաստիճանում:
Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան: Այն կախված է մթնոլորտային ճնշումից:
Նորմալ մթնոլորտային ճնշման դեպքում ջուրը եռում է 100°C ջերմաստիճանում: Եռման ողջ ընթացքում հեղուկի ջերմաստիճանը չի բարձրանում, չնայած մենք իրեն անընդհատ ջերմություն ենք հաղորդում: Հաղորդված ջերմությունը ծախսվում է ամբողջ ծավալից հեղուկի գոլորշացման համար:
Պատասխանել հարցերին
Հալումը, պնդացումը, գոլորշացումը, խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը
Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում:
Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:
100 C°
Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազային վիճակի կոչվում է գոլորշացում:
Երբ նյութը գազային վիճակից անցնում է հեղուկ վիճակի, կոչվում է խտացում:
Читаем,рассказываем русскую народную сказку «Финист — ясный сокол»
Вопросы для обсвждения:
1. Сколько детей было у крестьянина?
3
Как звали младшего ребёнка крестьянина?
Марюшка
Что заказала отцу младшая дочь?
Перо финиста ясно сокла
Из какого металла были изготовлены посохи, колпаки и башмаки? Из железа
5. Что подарила девушке вторая баба-яга? серебряные пяльцы, золотую иголочку
Кто довёз девушку до терема царицы? Волк
Кто принял решение отпустить Финиста-ясна сокола? Царица
В чем состоит главная мысль сказки? В преданностьи
Упражнение 1.Образуйте простую форму сравнительной степени прилагательных.
Красивый, приятный, счастливый, спокойный, удобный, ужасный, причудливый, привлекательный, презрительный, старый, искусный, свободный, дорогой, сухой, твёрдый, богатый, крутой, густой, простой, толстый, чистый, громкий, мелкий, сладкий, мягкий, лёгкий, ранний, старый, тонкий,плохой, хороший.
Упражнение 2
Про читайте отрывок из текста В. Белова. Выпишите прилагательные и образуйте простую превосходную степень.
Если не считать подснежную клюкву, то самой первой после зимы появляется в лесу земляника. Трудно даже представить, сколько людей воспитала эта самая ранняя, самая яркая, самая душистая, самая сладкая ягода! Именно воспитала, поскольку главное воспитание происходит в детстве.
самой, первой, трудно, самая, ранняя, яркая, душистая, сладкая, главное,
первейшая, труднейшая, ярчайшая, сладчайшая, главнейшая
Упражнение 3.
Спишите пословицы, образовав простую сравнительную степень; обозначьте суффиксы и определите, каким членом предложения являются прилагательные в сравнительной степени.
Правда (светлый) светлее солнца.
Старый друг (лучший) лучше двух.
Утро вечера (мудреный) мудрее.
Здоровье ( дорогой ) дороже золота.
Дождливое лето (плохой) хуже осени
Մարդկանց անհրաժեշտ էր հաշվել հողատարածքի մակերեսը, ստացված նյութական բարիքները և այլն։Գիր ստեղծելիս անհրաժեշտ էր իմանալ այս կամ այն լեզվի հնչյունական կառուցվածքը։Գրերի շնորհիվ սերունդների կուտակված փորձն ամփոփվում և պահպանվում էր։Այսպես աստիճանաբար առաջացան գիտության տարբեր բնագավառներին վերաբերող գիտելիքներ։Գիտությունը հին ժամանակներում ուներ գործնական նշանակություն։
Հին Արևելքը տվել է մարդկությանը այլ շատ գիտական նվաճումներ օրինակ՝ Չինաստանում ստեղծեցին կողմնացույցը, թուղթը, մետաքսը, հարանոթը, իսկ Հնդկաստանում ստեղծեցին հին հնդկերենի սանսկրիտի քերականությունը:
Դաս 1
Հասարակության զարգացման ո՞ր փուլում է ստեղծվել գիրը։
Ք.ա. IV հազարամյակի վերջերին
Ինչի՞ հետ է կապված գրի առաջացումը։
Անհրաժեշտ էր հիշել հաշվառումները բայց մարդիկ չէին կարողանում մտապահել այդ ամենը և ստեղծեցին գիրը։
Ի՞նչ է սեպագիրը, ովքե՞ր են ստեղծել այն։
Դրանք սեպերից բաղկացած նշանախմբեր էին։ Այն Ք.ա. IV հազարամյակի վերջերին ստեղծեցին Շումերները։
Հին Արևելքի գեղարվեստական ստեղծագործություններն ի՞նչ բնույթ ունեն։ Ինչի՞ մասին են դրանք։
Արևելքի շատ ժաղովուրդներ ունեին իրենց գիրը որոնք տարբերվում էին ոչ միայն տեսքով այև նշանների իմաստներով։
Աղբյուրներ
հարցեր
Հայաստանը թուլացել էր
Որովհետև նա մշակել էր պլան և իրագործել էր այն Հյաստանի թյուլության պատճառով:
Աղբյուրներ
Դասագիրք, էջ 73-75
Մանվելյան Շուշան 