Posted in Uncategorized

English

3

a

1 Calvin’s dad usually leaves the house before six o’clock.

2 Calvin’s mum always spends at day at home.

3 Calvin’s mum often does the housework.

4 Calvin and his family often watch television.

5 Mawar never goes to the school that’s seven kilometeres away.

6 There are ofthen stroms and heavy rains.

d

1 my mum cheks her email at 8 am and 8 pm.

My mum cheks her email twice a day.

2 Tom eats fruit on Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday and Sunday.

Tom eats fruit every day.

3 Susan goes shopping on Monday, Wednesday and Saturday.

Susan goes shopping an Monday, Wednesday and Saturdsy.

Susan goes shopping three days a week.

4 Harry plays football on Saturday.

Harry plays football once a week.

Posted in Մաթեմատիկա 6

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ ՃՇՄԱՐԻՏ ԵՎ ԿԵՂԾ ԱՍՈՒՅԹՆԵՐ

964. Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ճշմարիտները.
ա) Սկյուռն ունի չորս թաթիկ։
բ) Ավտոմեքենայի անիվները քառակուսու ձև ունեն։
գ) Երկու թվերի գումարը զույգ թիվ է։
դ) Գիրքն սկսել է քայլել։
ե) Մայթերը նախատեսված են հետիոտների համար։
զ) Ծառերը ծաղկում են գարնանը:

965. Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք կեղծերը.
ա) Գիրքը և գրիչը տարբեր առարկաներ են։
բ) Քարը փետուրից թեթև է։
գ) Շենքը զուգահեռանիսի ձև ունի։
դ) Աթոռը և սեղանը ֆուտբոլ են խաղում։
ե) Նարդի խաղում են չորսով։
զ) Ուղղանկյան անկյուններից մեկը հավասար է 30°-ի

966. Հետևյալ պնդումներից ընտրե՛ք ասույթները.
ա) Հունիսը, հուլիսը և օգոստոսը ամառվա ամիսներ են։
բ) Դեկտեմբերը, հունվարը և մարտը ձմեռվա ամիսներն են։
գ) Ապրիլին ձյուն է եկել։
դ) Լիճը թռել է տիեզերք։
ե) Մարդը չի կարող ապրել առանց ջրի։
զ) Ամեն մի երեխա ունի հայր ու մայր։

967. Բերե՛ք կեղծ և ճշմարիտ ասույթների երկուական օրինակ։

Մարդը չի կարող ապրել առանց թթվածնի

Շենքի դուռը գտնվում է ամենավերևի հարկում

համակարգիչը տալիս է ինֆորմացիա

ծառը աճում է տիեզերքում

968. Կազմե՛ք դիզյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.
ա) A. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում ավտոմեքենայով։
B. Զբոսաշրջիկը ճանապարհ է ընկնում հեծանիվով։

Զբոսշրջիկը ճանապարհ է ընկնում հեծանիվով կամ մեքենայով
բ) A. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 թիվը։
B. Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 5 թիվը։

Խաղոսկրը նետելիս բացվել է 3 թիվը կամ 5 թիվը
գ) A. Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը։
B. Աշակերտը ուշացել է դասից։

Աշակերտը եկել է դպրոց մինչև ժամը 9-ը կամ ուշացել է դասից
դ) A. Կիրակի օրը մառախուղ է լինելու։
B. Կիրակի օրը արևոտ եղանակ է լինելու։

Կիրակի օրը մառախուղ է լինելու կամ արևոտ եղանակ է լինելու

969. Կազմե՛ք կոնյունկցիա հետևյալ երկու ասույթներից.
ա) A. Խնձորը մեծ է։
B. Խնձորը կանաչ է։

Խնձորը մեծ է և կանաչ է
բ) A. Շենքը բազմահարկ է։
B. Շենքը շքեղ է։

Շենքը շխեղ և բազմահարկ է
գ) A. Մայրիկը թատրոն է գնացել։
B. Հայրիկը թատրոն է գնացել։

մայրիկը և հայրիկը թատրոն են գնացել
դ) A. Ինքնաթիռը ժամանել է Երևան։
B. Ինքնաթիռը ժամանել է ժամը 17-ին

Ինքնաթիռը ժամը 17-ին ժամանել է Երևան

970. Գրե՛ք հետևյալ ասույթների ժխտումը.
ա) Գնացքը կայարան է ժամանել ուշացումով։ Գնացքը կայարան է ժամանել ժամանակին
բ) Գիրքը հետաքրքիր է։ Գիրքը անհետաքրքիր է
գ) Մարզիկը ռեկորդ է սահմանել։ Մարզիկը ռեկորդ չէ սահմանել
դ) Նետաձիգը դիպել է թիրախին։ Նետաձիգը չի դիպել թիրախին
ե) Աշակերտը լուծեց խնդիրը։ Աշակերտը չլուծեց խնդիրը

974. Գտնվո՞ւմ են արդյոք հետևյալ կետերը միևնույն ուղղի վրա.
ա) A (0, 1)ոչ, B (–1, 1)այո, C (4, 9)ոչ, D (–2,–3ոչ),
բ) A (1, 0)ոչ, B (2, 1)ոչ, C (–1,–2)ոչ, D (3, 4)ոչ։

Posted in Մաթեմատիկա 6

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ ՈՒՂՂԱՆԿՅՈՒՆԱՆԻՍՏԻ ԾԱՎԱԼԸ ԵՎ ՄԱԿԵՐԵՍԸ

1.

pic1.png

Ո՞րն է PTUVGFRS ուղղանկյունանիստի կողը:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակ(ներ)ը:

Vt

Sg

Gt

Gp

Sf

Ts

2.

Psk_taisnst.png

Ուղղանկյունանիստի հիմքի մակերեսը 8/13 սմ² է, իսկ բարձրությունը 1/8 սմ:

Գտիր ուղղանկյունանիստի ծավալը:

Պատասխան՝8/135սմ³

3.

Հետևյալ ուղղանկյունանիստում DN=1/9 սմ, իսկ ABCD ուղղանկյան մակերեսը 2 սմ² է:

picture1.png

Որոշիր ուղղանկյունանիստի ծավալը:

Ուղղանկյունանիստի ծավալը 2/18սմ³ է:

4.

picture1.png

Նշիր վերևի ուղղանկյունանիստի ծավալի հաշվման ճիշտ բանաձևը:

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

V=SABLK⋅KL

V=SABCD⋅KN

V=SABCDND

V=SKLMN⋅BD

5.

Psk_taisnst.png

Որոշիր խորանարդի ծավալը, եթե նրա կողը 10/11 սմ է:

Խորանարդի ծավալը 120/132սմ3 է:

6.

ուղղ.png

DBLN ուղղանկյունը բաժանում է ABCDKLMN ուղղանկյունանիստը երկու հավասար մասերի: Դրանցից յուրաքանչյուրի ծավալը 1/31 սմ³ է:

Գտիր ABCDKLMN ուղղանկյունանիստի ծավալը:

Պատասխան՝ V=2/61 սմ³

7.

r.png

Ուղղանկյունանիստն ունի հետևյալ չափումները՝ 25 սմ, 26 սմ, 3/5 սմ:

Հաշվիր ուղղանկյունանիստի ծավալը:

Տեղադրիր բնական թիվ:

Ուղղանկյունանիստի ծավալը 195/325սմ3 է:

8. Ուղղանկյունանիստի հիմքի մակերեսը հավասար է 1/31 սմ², իսկ կողերից մեկի երկարությունը 7 սմ է:

  1. 1. Կարելի՞ է պնդել, որ ուղղանկյունանիստի ծավալը հավասար է7/31 սմ³:

ոչ

այո

  1. Հնարավո՞ր է արդյոք, որ ուղղանկյունանիստի ծավալը հավասարլինի 7/31 սմ³:

ոչ

այո

9. Ուղղանկյունանիստի ծավալը 8/11 սմ³ է, իսկ հիմքի մակերեսը՝ 8 սմ²:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի ND կողի երկարությունը:

picture1.png

Պատասխան՝ 1/11սմ:

10.Ուղղանկյունանիստի ծավալը 5/7 սմ³ է, իսկ ND կողի երկարությունը՝ 1/7 սմ է:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի NKLM նիստի մակերեսը:

picture1.png

Պատասխան՝ 35/7 սմ²

11.Ննջասենյակում օդորակիչ տեղադրելու համար պետք է պարզել նրա ծավալը:

Ո՞րը կարող է լինել ննջասենյակի ծավալը:

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

700000սմ²

4330059դմ

75389 9/10դմ³

12. Մեծ խորանարդը կազմված է իրար հավասար փոքր խորանարդիկներից:

Փոքր խորանարդիկի կողը 4/5 սմ է:

Հաշվիր մեծ խորանարդի ծավալը:

rubo.png

Խորանարդի ծավալը 1728/125սմ³ է:

13. Գտիր խորանարդի ծավալը, եթե նրա լրիվ մակերևույթի մակերեսը 600/289 դմ² է:

Խորանարդի ծավալը՝ 600/289 դմ³

Posted in Uncategorized

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ ՄԵԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՉԱՓՈՒՄԸ ՏՐՎԱԾ ՃՇԳՐՏՈՒԹՅԱՄԲՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ

846. Հատվածի երկարությունը չափում են միլիմետրերով։ Ի՞նչ ճշգրտությամբ է չափվում հատվածի երկարությունը։

միլիմետրերով

850. Ուղղանկյան չափումները կատարել են 1 մմ ճշգրտությամբ։ Այնուհետև որոշել են նրա պարագիծը։ Ի՞նչ ճշգրտությամբ պատասխան են ստացել։

1մմ

853. Հատվածի երկարության մոտավոր արժեքը 1 սմ ճշգրտությամբ պակասորդով հաշվելիս չափման սխալը 5 մմ է: Որքա՞ն կլինի չափման սխալը երկարությունը հավելուրդով հաշվելիս:

5մմ

857. Գտե՛ք 2ab տառային արտահայտության թվային արժեքը, եթե՝

ա)  a=-1 1/5 b=2 2/3

-96/15

բ) a=7/15 b=-5/14

-70/1520

գ) a=-4/5 b=-1 2/3

+40/15

դ) a=4 1/2 b=-7/9

-126/18

860. Արկղում կա 5 սպիտակ, 3 կարմիր և 2 կանաչ գնդիկ։ Արկղից, առանց նայելու, հանում են մի գնդիկ։ Ինչի՞ է հավասար կանաչ գնդիկ հանելու հավանականությունը։

2/10

861. Ո՞ր թիվը պետք է գումարել՝

ա) 9 2/5-ին, որպեսզի ստացվի –5,

210/5

բ) –3-ին, որպեսզի ստացվի –17,

-14

գ) 8 3/11-ին, որպեսզի ստացվի 1,

990/11

դ) –20-ին, որպեսզի ստացվի 6 1/2։

66/2

865. Այգում աճում են միայն խնձորենիներ և դեղձենիներ, ընդ որում դեղձենիների քանակը 3 անգամ պակաս է խնձորենիների քանակից։ Այգու բոլոր ծառերի քանի՞ տոկոսն են դեղձենիները։

3+1=4

100:4=25

Պատ.՝25%

Posted in Մաթեմատիկա 6

ՈՒՂՂԱՆԿՅԱՆ ՄԱԿԵՐԵՍԸ ԵՎ ՈՒՂՂԱՆԿՅՈՒՆԱՆԻՍՏԻԾԱՎԱԼԸ

. Որոշե՛ք ուղղանկյան մակերեսը, որի չափումներն են՝
ա) a=3 3/7սմ, b=4 2/3սմ,

24/7×14/3=336/21=16

բ) a=4 4/5սմ, b=5 5/6սմ,

24/5×35/6=840/30=28

գ) a=1 7/9սմ, b=2 3/16սմ,

16/9×26/16=384/144=192/72=2 48/72

դ) a=2 3/4սմ, b=6 1/2սմ:

11/4×13/2=123/8=1 115/8

896. Քառակուսին, որի մակերեսը 1 մ² է, տրոհված է 36 հավասար քառակուսիների։ Ինչքա՞ն է այդպիսի քառակուսու կողմի երկարությունը։

1/6

898. Խորանարդը, որի ծավալը 1 մ³ է, բաժանված է 729 հավասար խորանարդիկների։ Ինչքա՞ն է դրանցից յուրաքանչյուրի կողի երկարությունը։

1/9

899. Ուղղանկյունանիստի ծավալը 8 1/27մ³ է։ Գտե՛ք այն ուղղանկյունանիստի ծավալը, որն ունի՝
ա) նույն հիմքը և 2 անգամ մեծ բարձրություն,16
բ) նույն բարձրությունը և 2 անգամ մեծ երկարություն և լայնություն,32
գ) նույն բարձրությունը և հիմքի 2 անգամ մեծ մակերես։16

900. Որոշե՛ք ուղղանկյունանիստի ծավալը, եթե նրա չափումներն են՝
3 1/3սմ, 4 1/4սմ, 4 1/5սմ։ Գտե՛ք նաև նրա նիստերի մակերեսները և
որոշե՛ք, թե նրանցից որի մակերեսն է ամենափոքրը:

10/3×17/4=85/12

85/12×21/5=119/2=59 1/2

10/3×17/4=85/12

905. Գտե՛ք արտահայտության արժեքը.
ա) |a| + |b|, եթե a = –1, b = 3, 4

բ) |b| – |a|, եթե -1 1/2, 1/2, 1

գ) |a| ⋅ |b|, եթե a = 8, b = –1, 8

դ) |b| ։ |a|, եթե -2 1/2, b = 0։ 0

Posted in Մաթեմատիկա 6

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ ՈՒՂՂԱՆԿՅՈՒՆԱՆԻՍՏԻ ՄԱԿՈՐԵՎՈՒՅԹԸ ԵՎ ՆՐԱ ՄԱԿԵՐԵՍԸ

1.

picture1.png

1. ԸնտրիրABCDKLMN ուղղանկյունանիստի կողմնային նիստը:

NMBA

ABCD

LMCB

KMCA

2.ԸնտրիրABCDKLMN ուղղանկյունանիստի հիմքը:

LMCB

NMBA

ABCD

KMCA

2.

Psk_taisnst.png

Ուղղանկյունանիստի հիմքում 3/16 սմ և 1/3 սմ կողմերով ուղղանկյուն է:

Գտիր ուղղանկյունանիստի հիմքի մակերեսը:

Պատասխան՝50/48սմ²

3. Գտիր խորանարդի կողմնային մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա հիմքի մակերեսը հավասար է 1/7դմ² է:

Խորանարդի կողմնային մակերևույթի մակերեսը` 1/7

դմ²

դմ

դմ³

4.

r.png

Նշիրվերևի ուղղանկյունանիստին վերաբերող ճիշտ բանաձևը:

Ուղղանկյունանիստի հիմքերի մակերեսների գումարի բանաձևը՝

2ab

2⋅(ab+ac+bc)

ab

ac

2cb+2ac

5. Հաշվիր խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա կողը 1/11 սմ է:

Psk_taisnst.png

Խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը 12/11 սմ² է:

6. Ուղղանկյունանիստի կողմնային մակերևույթի մակերեսը 8 սմ² է, իսկ հիմքերի մակերեսների գումարը՝ 2/37 սմ²:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը:

pic1.png

Պատասխան՝ 592/37 սմ²

7. Արկղը փաթեթավորելու համար հարկավոր է որոշակի քանակությամբ թուղթ:

Ո՞րը կարող է լինել պահանջվող թղթի քանակը:

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

5մ³

8 5/9մ²

5 7/8մ

8. Հնարավո՞ր է, որ ուղղանկյունանիստի նիստերի մակերեսները ունենան հետևյալ արժեքները:

1/34 սմ², 9/13 սմ², 10 սմ², 1/34 սմ², 9/13 սմ², 10 սմ²

ոչ

այո

9. Ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը 1 սմ² է, իսկ երկու հիմքերի մակերեսների գումարը 5/9 սմ² է:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի կողմնային մակերևույթի մակերեսը:

picture1.png

Պատասխան՝ 144/36 սմ²

10. Ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը 1 սմ² է, իսկ կողմնային մակերևույթի մակերեսը 1/3 սմ² է:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի հիմքի մակերեսը:

picture1.png

Պատասխան՝ 24/12 սմ²

11.

image-14

Տրված ուղղանկյունանիստում կատարենք հետևյալ նշանակումները՝

Sլրիվ-ը բոլոր նիստերի մակերեսների գումարն է

Sկողմն-ը բոլոր կողմնային նիստերի մակերեսների գումարն է

Sհիմք-ը մեկ հիմքի մակերեսն է

Նշիր ճիշտ բանաձևը:

Sկողմն=Sլրիվ+2⋅Sհիմք

Sկողմն=Sլրիվ−Sհիմք2

Sլրիվ=Sկողմն+2ab

12. Մեծ խորանարդը կազմված է իրար հավասար փոքր խորանարդիկներից: Փոքր խորանարդիկի կողը 2/17 դմ է:

Գտիր մեծ խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը:

Screenshot_20230309_135803_Chrome

Կոտորակը մի կրճատիր:

Խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը

1836/17 դմ2 է:

1.

picture1.png

1. ԸնտրիրABCDKLMN ուղղանկյունանիստի կողմնային նիստը:

NMBA

ABCD

LMCB

KMCA

2.ԸնտրիրABCDKLMN ուղղանկյունանիստի հիմքը:

LMCB

NMBA

ABCD

KMCA

2.

Psk_taisnst.png

Ուղղանկյունանիստի հիմքում 3/16 սմ և 1/3 սմ կողմերով ուղղանկյուն է:

Գտիր ուղղանկյունանիստի հիմքի մակերեսը:

Պատասխան՝50/48սմ²

3. Գտիր խորանարդի կողմնային մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա հիմքի մակերեսը հավասար է 1/7դմ² է:

Խորանարդի կողմնային մակերևույթի մակերեսը` 1/7

դմ²

դմ

դմ³

4.

r.png

Նշիրվերևի ուղղանկյունանիստին վերաբերող ճիշտ բանաձևը:

Ուղղանկյունանիստի հիմքերի մակերեսների գումարի բանաձևը՝

2ab

2⋅(ab+ac+bc)

ab

ac

2cb+2ac

5. Հաշվիր խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը, եթե նրա կողը 1/11 սմ է:

Psk_taisnst.png

Խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը 12/11 սմ² է:

6. Ուղղանկյունանիստի կողմնային մակերևույթի մակերեսը 8 սմ² է, իսկ հիմքերի մակերեսների գումարը՝ 2/37 սմ²:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը:

pic1.png

Պատասխան՝ 592/37 սմ²

7. Արկղը փաթեթավորելու համար հարկավոր է որոշակի քանակությամբ թուղթ:

Ո՞րը կարող է լինել պահանջվող թղթի քանակը:

Ընտրիր ճիշտ պատասխանը:

5մ³

8 5/9մ²

5 7/8մ

8. Հնարավո՞ր է, որ ուղղանկյունանիստի նիստերի մակերեսները ունենան հետևյալ արժեքները:

1/34 սմ², 9/13 սմ², 10 սմ², 1/34 սմ², 9/13 սմ², 10 սմ²

ոչ

այո

9. Ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը 1 սմ² է, իսկ երկու հիմքերի մակերեսների գումարը 5/9 սմ² է:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի կողմնային մակերևույթի մակերեսը:

picture1.png

Պատասխան՝ 144/36 սմ²

10. Ուղղանկյունանիստի լրիվ մակերևույթի մակերեսը 1 սմ² է, իսկ կողմնային մակերևույթի մակերեսը 1/3 սմ² է:

Որոշիր ուղղանկյունանիստի հիմքի մակերեսը:

picture1.png

Պատասխան՝ 24/12 սմ²

11.

image-14

Տրված ուղղանկյունանիստում կատարենք հետևյալ նշանակումները՝

Sլրիվ-ը բոլոր նիստերի մակերեսների գումարն է

Sկողմն-ը բոլոր կողմնային նիստերի մակերեսների գումարն է

Sհիմք-ը մեկ հիմքի մակերեսն է

Նշիր ճիշտ բանաձևը:

Sկողմն=Sլրիվ+2⋅Sհիմք

Sկողմն=Sլրիվ−Sհիմք2

Sլրիվ=Sկողմն+2ab

12. Մեծ խորանարդը կազմված է իրար հավասար փոքր խորանարդիկներից: Փոքր խորանարդիկի կողը 2/17 դմ է:

Գտիր մեծ խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը:

Screenshot_20230309_135803_Chrome

Կոտորակը մի կրճատիր:

Խորանարդի լրիվ մակերևույթի մակերեսը

1836/17 դմ2 է:

Posted in Uncategorized

Մայրենի

Ստեղծագործական աշխատանք

Երազանքի ճանապար

Գարուն

Մայրիկս

Դռները բացեք գարուն է գալիս,

Մեր անվերջ հոսող առուն է գալիս,

Բերում է իր հետ քնքուշ ծաղիկներ,

Հոտավետ գեղեցիկ ձնծաղիկներ:

Դռները բացեք գարուն է գալիս,

Թռչունները բոլոր ետ են գալիս,

Երգում են նրանք և ուրախացնում,

Մարդկանց սրտերը երգով ջերմացնում

2.Աշխատանքը գրելուց հետո դուրս եք գրում գոյականները, գրում հոլովը

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ) ես մարդ երկիր պատերազմ դուռ գարուն առու ծաղիկ ձնծաղիկ թռչուն սիրտ

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞) իմ մարդու երկրի պատերազմի դռան գարնան առուի ծաղկի ձնծաղիկի թռչնի սրտի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն) իմ մարդու երկրին պատերազմին դռանը գարնանը առուին ծաղկին ձնծաղիկին թռչնին սրտին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց) ինձնից մարդուց երկրից պատերազմից  դռնից գարնանից առուից ծաղկից ձնծաղիկից թռչնից սրտից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ) ինձնով մարդով երկրով պատերազով դռնով գարունով առուով ծաղկով ձնծաղիկով թռչնով սրտով

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ) իմ մեջ մարդու մեջ երկրում պատերազմում դռան մեջ գարնան մեջ առվի մեջ ծաղիկի մեջ ձնծաղիկի մեջ թռչնի մեջ սրտում

3.Կարդա՛լ Ղազարոս Աղայանի՝ «Հնարագետ ջուլհակը» ավանդությունը։

Առաջադրանքներ

1․ Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բացատրի՛ր։

Դերվիշ – մահմեդականների թափառաշրջիկ կրոնավոր, խև

Բոլորեքյան – բոլորը, ամենքը, բոլորը միասին

Մաքուք – մաքոք

2․ Դո՛ւրս գրիր այն հատվածները, որտեղ երևում է ժողովրդի վերաբերմունքը դերվիշի արարքների նկատմամբ։

Գիտնականը գնում է և ասում դերվիշին. — Ո՛վ մարդ, ես հասկանում եմ քո միտքը։ Քո շրջանը նշանակում է երկինք։ Դատարկ է մեջը։ Այդ նշանակում է, որ դու ուզում ես երկինքը կապել, որ ոչ մի ամպ չլինի այնտեղ, որ է՛լ անձրև չգա, սով ընկնի մեր աշխարհքը։ Գիտե՛մ, գիտե՛մ, որ դու կարող ես այդ բոլորն անել, բայց խղճա՛ մեզ, այդպես բան մի՛ անիլ, ինչ որ ուզես՝ քեզ կտա թագավորը…

Դերվիշը բնավ չխոսեց և գիտնականի երեսին անգամ չնայեց։ Բայց ժողովուրդը, լսելով գիտնականի բացատրությունը, ավելի մեծ երկյուղի մեջ ընկավ։ Էլ չէին ասում, թե՝ գուցե սխալ էր գիտնականի բացատրությունը, այլ դրա հակառակ՝ լուն ուղտ շինելով, պատմում էին իրար, թե. «Բա չե՞ք ասիլ, դերվիշը մի ամենազոր մարդ է, այսինչ երկրում հեղեղ և կարկուտ է թափել, բոլոր բնակիչներին կոտորել, այնինչ տեղ յոթը տարի շարունակ կապվել է երկինքը, ոչ մի կաթիլ անձրև չի եկել, սով է ընկել երկիրը, բոլորեքյանք կերել են միմյանց…»։

3․ Գտի՛ր այն հատվածները, որտեղ երևում է, որ թագավորը․

ա) խելացի է

Թագավորն այդ ամենը նկատեց և գովեց իր մտքումը նրա հնարագիտությունը, միայն նրա ոտքի կանգնելով խոր գլուխ տալը թագավորի մեջ կասկած ձգեց, թե՝ չլինի՞ իրան ճանաչեց։ Այս բանն ստուգելու համար թագավորը մի մութ հարցմունք արավ նրան.

— Չլինի՜մ, չլինի՜մ…

— Մի՞թե, մի՞թե…— պատասխանեց ջուլհակը։

բ) արհեստասեր է

— Քե՛զ են արժանի այդ ոսկիքը,— ասաց թագավորը,— դու ավելի օգտակար գործադրություն կգտնես դրանց համար։ Մի այդքան էլ իմ գանձարանից ստացիր և մի մեծ գործարան բաց արա. թող ծաղկի քո արհեստը իմ երկրիս մեջ։ Այսուհետև իմ պալատի դռները միշտ բաց են քեզ համար, թող իմ հովանավորությունը լիուլի տարածվի քո իմաստուն ժառանգների և քո ազգի վրա։

4․ Գտի՛ր հատվածներ, որտեղ երևում է ջուլհակի հնարամտությունը

ա) գործում

Երբ որ նա սկսեց գործել՝ օրորոցներն էլ սկսեցին օրորվիլ տանիքի ինքնաշարժ եղեգի պես։ Օրորոցում եղած երեխաները ծերունու թոռներն էին, որոնց մայրերը, տան մի անկյունում նստած՝ ճախարակով բամբակ էին մանում կտավի համար։ Իր հարսներին գործից չգցելու համար հնարագետ ջուլհակը տանիքի եղեգից մի թել էր կապել, թելի մեկ ծայրը փաթաթել կտավի սանրին, որ իր տարուբերվելովը շարժում էր եղեգը։ Օրորոցներից նմանապես թելեր ուներ կապած, որոնց հակառակ ծայրերը իր աջ ու ձախ մատներին էր փաթաթել։ Աջ ձեռքով մաքուքը նետելիս՝ աջ կողմի օրորոցն էր օրորվում, ձախով նետելիս՝ ձախ կողմինը։ Այսպիսով, նա մեկ անգամից երեք գործ էր կատարում։

բ) խոսքում

— Չլինի՜մ, չլինի՜մ…

— Մի՞թե, մի՞թե…— պատասխանեց ջուլհակը։

Թագավորը, «չլինիմ, չլինիմ» ասելով՝ ուզեց ասել ծերունուն. «Եթե ինձ ճանաչեցիր՝ չլինի թե երևցնես այդ բանը, թող մեր մեջը մնա»։ Իսկ ծերունին պատասխանեց՝ «Մի՞թե, մի՞թե», այսինքն՝ «Մի՞թե ես հիմար եմ և այդքանը չգիտեմ»։

— Քանիսի՞ մեջն ես, վարպե՛տ,– հետո հարցրեց թագավորը։

— Երկուսս լրացրել, երեքի մեջն եմ մտել,— պատասխանեց ջուլհակը։

Թագավորի այս հարցմունքը ջուլհակի հասակին էր վերաբերում։ Ջուլհակը պատասխանեց, որ երկու ոտքով ման գալն արդեն վերջացրել է, հիմա գավազան է գործ ածում՝ իբրև երրորդ ոտք, մեկ խոսքով՝ ծերացել է։

Թագավորն այսպիսի շատ մութ հարցմունքներ արավ և բոլորի պատասխանն էլ ստացավ դարձյալ մութ կերպով։ Տեսավ, որ ծերունի հայը մի հնարագետ և հանճարի տեր մարդ է թե՛ գործով և թե՛ խոսքով, մտածեց, որ միայն սա՛ կարող է դերվիշի պատասխանը տալ։

— Դու, որ այդչափ հնարագետ ես,— ասաց թագավորը,— եթե մի քանի սագ ուղարկեմ քեզ մոտ՝ կարո՞ղ ես փետրել նրանց։

— Դրա քաջ վարպետն եմ ես,— ասաց ջուլհակը։

5․ Ի՞նչ վերաբերմունք ունեն դերվիշի նկատմամբ․

ա) ժողովուրդը

Վախենալու

բ) գիտնականները

Հիմարեցնելու

գ) ջուլհակը

Պայքարող

6․ Ի՞նչ վերաբերմունք ունես դու դերվիշի նկատմամբ։

Խորամանկ

7․ Գտի՛ր տողեր, որտեղ երևում է ջուլհակի վերաբերմունքը գիտնականների նկաանվեր:

— Վարպե՛տ եղբայր, կարող չե՞ս արդյոք մի պատասխան տալ մեր տարօրինակ հյուրին, որ ժողովրդի վրա սարսափ է տարածել,— ասացին գիտնականները և պատմեցին դերվիշի դեպքը, որ արդեն հայտնի էր ջուլհակին։

— Ինչո՞ւ չէ… կարող եմ… բայց մեծ ծախք կպահանջվի դրա համար։ Պետք է ձեռք բերել մի կախարդական գավազան, մի անմահական սխտոր և մի ոսկի ձու ածող հավ։

Գիտնականները մնացին ապշած։

— Դրա ծախքը մե՛նք կվճարենք,— ասացին նրանք ուշքի գալով,— միայն՝ մենք չենք կարող գտնել այդ բաները, ինչ որ դու ես ասում։

— Երեք բան է իմ ուզածը, և ես ի՛նքս կգտնեմ, միայն՝ ամեն բանի համար մի գլխարկ լիքը ոսկի է պետք։ Դուք երեք հոգի եք, ամենքդ ձեր գլխարկովը մեկ ոսկի կբերեք, ես էլ կգամ դերվիշին պատասխան կտամ։

Posted in Մաթեմատիկա 6

ՄԱԹԵՄԱՏԻԿԱ ՌԱՑԻՈՆԱԼ ԹՎԵՐՈՎ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՕՐԵՆՔՆԵՐԸ

1 Առանց հաշվելու պարզիր, թե ո՞ր արտահայտություններն են իրար հավասար:

6/19−25

−25+6/19

−6/19−25

25−6/19

2 Ընտրիր հավասար արտահայտությունները:

(−59/28)⋅(−37/25)

(−37/25)⋅(59/28)

(−37/25)⋅(−59/28)

37/25⋅59/28

3 Արտահայտությունը գրիր առանց փակագծերի:

−(−52 10/37)=52 10/37

4 10/53−12/33−(−53) արտահայտությունը ներկայացրու գումարի տեսքով:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակը:

10/53+12/33+53

10/53−12/33−53

10/53+(−12/33)+53

10/53+12/33+(−53)

5 Ո՞ր արտահայտություններն են իրար հավասար:

(−17/54)⋅(−2)

17/54⋅(−2)

(−2)⋅17/54

2⋅(−17/54)

6 Առանց հաշվելու գտիր հավասար արտահայտությունները:

−10/40−40/62

10/40−40/62

−10/40+40/62

−40/62−10/40

7 7−758 արտահայտությունը ներկայացրու արտադրյալի տեսքով:

Պատասխան՝ 7−7/58= 7⋅(1−1/58)

8 Գտիր արտահայտության արժեքը:

Եթե պատասխանը բացասական թիվ է, ապա «−» նշանը տեղադրիր կոտորակի համարիչում:

−6/29+−6/29+−6/29+−6/29+−6/29+−6/29+−6/29+−6/29=-48/29

9 Կիրառելով բազմապատկման տեղափոխական օրենքը` ձևափոխիր արտահայտությունը:

Մեծությունները գրիր առանց բացատների, բազմապատկման նշանի փոխարեն օգտագործիր \(«*»\) նշանը:

8/36⋅−39⋅m=8/36⋅m·-36=

10 Ո՞ր արտահայտություններն են հավասար −11 29/54⋅m⋅e-ին:

Ընտրիր ճիշտ տարբերակները:

11 29/54⋅m⋅(−e)

(−11 29/54)⋅(−m)⋅(−e)

−11 29/54⋅(−e)⋅m

−11 29/54⋅e⋅m

−e⋅(11 29/54)⋅m

−m⋅e⋅(−11 29/54)

m⋅e⋅(−11 29/54)

11 Լուծիր x/36−x⋅x=0 հավասարումը:

Առաջինը տեղադրիր փոքր արմատը:

Պատասխան՝ x1=0x2=0

12 Արտահայտությունը ներկայացրու գումարի տեսքով:

Թվերն ու նշանները գրիր առանց բացատների:

−60/51−p−z=(−60/51)

-60/51+p+z=+60/51

13 Կիրառելով բաշխական օրենքը, պարզեցրու 1/3a+7/24a−1/8a արտահայտությունը և գտիր նրա արժեքը, եթե a=24

Պատասխան՝ 12

Posted in Մայրենի 6

Մայրենի

Երկուշաբթի

Այս շաբաթը սկսում ենք հոլովները վերհիշելով։

Գոյականների կրած փոփոխությունները հոլովների միջոցով կոչվում է հոլովում։

1.Հոլովի՛ր գիրքամպսեղան բառերը։

Ուղղական (ո՞վ, ի՞նչ) գիրք ամպ սեղան

Սեռական (ո՞ւմ, ինչի՞) գրքի ամպի սեղանի

Տրական (ո՞ւմ, ինչի՞ն) գրքին ամպին սեղանին

Բացառական (ումի՞ց, ինչի՞ց) գրքից սեղանից ամպից

Գործիական (ումո՞վ, ինչո՞վ) գրքով ամպով սեղանով

Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ, ինչո՞ւմ, ինչի՞ մեջ) գրքում, ամպի մեջ, սեղանի մեջ

2Տրված խմբերի գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ և բացատրի՛ր օրինաչափությունը:

Ա. Ուժեր, տարրեր, ծովեր, նաև, կույտեր, բերդեր, շենքեր:

Բ. ճանապարհներ, գաղտնիքներ, հրաշքներ, մեքենաներ, շրջաններ, շինություններ, նավահանգիստներ:

Գ. Գառներ, դռներ, մատներ, մկներ, թոռներ, ձկներ, լեռներ, բեռներ:

Դ. Աստղեր, արկղեր, վագրեր, անգղեր, սանրեր:

Ե. Ծովածոցներ, սուզանավեր, դաշտավայրեր, շնագայլեր, հեռագիրներ, լրագիրներ:

Զ. Քարտաշներ, գրագիրներ, լեռնագործներ, բեռնակիրներ:
Է. Մարդիկ, կանայք:

3Փակագծում տրված բառերը հոգնակի դարձրու՛ և համապատասխան ձևով գրի՛ր կետերի փոխարեն:

Մրցող լաստանավերը (լաստանավ) մաքուր էին ու զարդարված գույնզգույն լաթերով:
Հարթավայրերին (հարթավայր) գարնան հորդացումների ժամանակ գետերը կարող են հակառակ ուղղությամբ հոսել:
Օդերևութաբանները (օդերևութաբան) զգուշացնում են քաղաքին սպառնացող նոր ցիկլոնի մասին:
Գետում ջրի մակարդակը բարձրացել էր սառցադաշտերի (սառցադաշտ) պատճառով:
Ջրի հոսանքը դանդաղեցնում են հատակին լցված քարակույտերը (քարակույտ):
Աշխարհի գեղեցիկ ջրվեժներից (ջրվեժ) մեկը` Վիկտորիան, անցյալ դարում է հայտնագործվել եվրոպացիների կողմից:
Շատ ծովախորշներ (ծովախորշ) վերածվել են ցամաքի:

4․Բառակապակցությունն անվանել մեկ բառով:

Օր․՝ յոթ գլխով- յոթգլխանի,․․․

ստրուկի մտքով-ստրկամիտ, լի և առատ-լիառատ, կյանքի հյութ-կենսահյութ, ցավից լլկված-ցավալուլկ, մոլոր մտքով-մոլորամիտ, սուր ընթացող-սրնթաց, խելքը կորցրած-խելակորույս, նոր հայտնված-նորահայտ, մենակ ապրող-միայնակ, խիստ բարքով-խստաբարո, երկար ապրող-երկարյակյաց, նոր եկած-նորեկ, աչքին հաճելի-աչքահաճ:

Լրացուցիչ աշխատանք

Պատմե՛լ սովորել «Հաջողության փերու Շատրվանը» հեքիաթը։

Երեքշաբթի

« Իմ մայր,իմ գարուն․․․»

ընթերցում ենք ՝ Սարոյան.

ՄԱՅՐԻԿԻՆ՝ ՍԻՐՈՎ

Տասնգինգ րոպե հետո Հոմեր Մաքոլին հեծանիվից իջավ մի մեծ, գեղեցիկ հին տան առջև։
Այդ տանը ինչ֊որ տոնախմբություն էր։ Լուսամուտներից երևում էին պարող երիտասարդ
զույգեր։ Երբ տեսավ, որ այդ հարկի տակ երջանկություն է տիրում, տղան վատ զգաց։ Նա
ուղղվեց դեպի դուռը և, մի պահ կանգնելով, ունկնդրեց ներսից եկող երաժշտությունը։
Նրա մատը դողաց դռան զանգի վրա, հետո անզոր ցած ընկավ։
— Ես գրասենյակից կհեռանամ,— ասաց նա իրեն։— Ես կփախչեմ։ Ես այսպիսի
աշխատանք չեմ ուզում։
Նա նստեց տան աստիճաններին։ Երկար ժամանակ հետո վեր կացավ, մոտեցավ դռանը
և մատը սեղմեց կոճակին։ Երբ դուռը բացվեց, նա տեսավ մի երիտասարդ կնոջ և առանց
մտածելու, թե ինչ է անում, ետ դարձավ ու վազեց դեպի հեծանիվը։ Երիտասարդ կինը
նախամուտք դուրս եկավ և կանչեց.
— Է՜յ, ի՞նչ է պատահել։
Հոմերը իջավ հեծանվից և դանդաղ քայլեց դեպի նախամուտք։
— Ներողություն,— ասաց նա երիտասարդ կնոջը,— ես հեռագիր եմ բերել միսիս Քլոդիա
Բոֆրերին։
— Մայրիկի ծննդյան օրն է,— ասաց երիտասարդ կինը ուրախացած։ Նա սրահ
վերադարձավ։— Մայրի՜կ,— կանչեց նա,— քեզ հեռագիր են բերել։
Դեպի դուռը եկավ աղջկա մայրը։
— Վստահ եմ, որ Ալանից է,— ասաց նա։— Ներս արի, երիտասարդ,— ասաց նա
Հոմերին,— դու իմ ծննդյան տորթից մի կտոր պետք է ուտես։
— Շնորհակալ եմ, տիկին,— ասաց Հոմերը,— ես պետք է աշխատանքի վերադառնամ։—
Նա հեռագիրը մեկնեց կնոջը, որը այն վերցրեց այնպես, կարծես բացի շնորհավորագրից
ուրիշ բան լինել չէր կարող։
— Միևնույն է,— ասաց նա ցրիչին,— ես քեզ բաց չեմ թողնի, մինչև որ մի կտոր տորթ
չուտես և մի բաժակ փունջ չխմես։— Նա բռնեց Հոմերի թևից և նրան քաշեց դեպի սենյակ՝
սեղանի մոտ, որը բեռնված էր խմորեղենով, սանդվիչներով և փունջով։ Երաժշտությունն
ու պարը շարունակվեցին։— Իմ ծննդյան օրն է, տղաս,— ասաց կինը։— Աստված իմ,—
76
ծիծաղեց նա,— ծերանում եմ, բայց դու ինձ պետք է երջանկություն ցանկանաս, տղաս։—
Նա Հոմերին մի բաժակ փունջ տվեց։
— Ես ձեզ ցանկանում եմ,— սկսեց Հոմերը։ Նա լռեց և հետո նորից սկսեց։— Ես ձեզ
ցանկանում եմ,— բայց շարունակել չկարողացավ։ Նա փունջի բաժակը դրեց սեղանին և
ուղղվեց դեպի դուռը։ Մայրը նայեց սենյակի չորս կողմը, հետո մի անկյուն քաշվեց,
որտեղ կարող էր աննկատ մնալ, իսկ աղջիկը, հայացքը մորից չբաժանելով, գնաց
դիմացի անկյանը։ Հոմերը իր հեծանիվի վրա էր արդեն և անձրևի տակ շտպում էր
հեռագրատուն։ Սրահի պատի վրա, մոր դիմաց, սիրունատես, խարտյաշ գլխով մի տղայի
դիմանկար էր կախված։ Նկարի անկյունում գրված էր. «Մայրիկին՝ սիրով Ալանից, իր 12-
րդ տարեդարձի առթիվ»։ Մայրը բացեց հեռագիրը, կարդաց և սկսեց անձայն հեկեկալ։
Պատեֆոնը շարունակում էր նվազել «Իմ սևուկի համար» երգը, իսկ երջանիկ հյուրերը
շարունակում էին պարել։ Աղջիկը նայեց մորը, հետո խելագարի նման վազեց դեպի
պատեֆոնը և լռեցրեց այն։
— Մայրի՜կ,— բղավեց աղջիկը և ամբողջ ուժով վազեց դեպի սրահում կանգնած կինը։

Վիլյամ Սարոյան

  1. Փորձե՛ ք մեկնաբանել՝ «Մարդ պետք է միշտ մեկին ունենա իր կողքին» արտահայտությունըգրիր քո կարծիքը , գուցե գեղեցիկ պատմություն ստացվի։
  2. Տրված բառերի սկզբին ավելացրու մեկ տառ և կազմիր նոր բառեր:

Պարտություն-հ
լուր-բ
երթ-թ
աղեղ-բ
կար-տ
յուղ-ճ
լոր-կ
ութ-թ,բ
վազ-ա
աքար-շ
ախտ-թ
ճար-վ
նուշ-ա
ծուխ-ա
այծ-կ