Month: Մարտ 2024

Աշխատանք դասարանում

Որոշյալ դերանուններ՝ ամբողջ, ամեն, ամեն ինչ, ամենքը, բոլորը յուրաքանչյուրը, ողջը, համայն, ամենայն….
1. Դուրս գրի՛ր որոշյալ դերանունները, գրի՛ր հոլովը:
Աղջկա քնքուշ հոգին բոլորը գիտեն:ուղղական
Ամենքից շատ նա էր սպասում դրան:Բացառական
Յուրաքանչյուրն իր մասին էր մտածում:ուղղական
Ամեն ոք աշխատում էր չխախտել լռությունը:ուղղական
Խոսեցին ամեն ինչից:Բացառական

Անորոշ դերանուններ՝ ինչ-որ, ոմն, որևէ, ովևէ, մի քանիսը, այլ, ուրիշ, ոմն-ոմանք մի քանի…
2. Կազմի՛ր տրված անորոշ դերանունների սեռ. հոլովը՝ ուրիշ, մի քանիսը, այսինչ:
ուրիշի, մի քանիսիս, ասյինչի
3. Գտի՛ր անորոշ դերանունները, որոշի՛ր պաշտոնը:
Ոմանք արդեն անուշ երազներ էին տեսնում:-ենթակա
Եվ ուրիշ է կարոտս հիմա:-ստորոգյալ
Իմ հոգում ինչ-որ անհանգստություն կար:- լրացում

Ուշադրություն դարձրո՛ւ ուղղագրությանը՝ ովևէ, երբևէ, որևէ, երբևիցե, որևիցե:

Ժխտական դերանուններ՝ ոչ ոք , ոչինչ, ոչ մի, ոչ մեկը:
4. Կետերի փոխարեն դի՛ր ժխտական դերանուններ:
Ժխորի մեջ ոչ մեկ ուշադրություն չէր դարձնում նրա վրա, ոչ մեկի մտքով չէր անցնում, որ տղայի սիրտը թրթռում էր:
Ամբողջը կավիրեն, չի մնա ոչինչ:
Դեղին տերևն ընկավ քարին,ոչ մի շշուկ չլսվեց:
Ոչ ով այնքան չի զարմանում, որքան այս մարդը:
Նա ոչ միից  ահ չուներ, բացի հորից:
Ամեն ինչ մոռացել է,ոչնչով  չի հետաքրքրվում, նույնիսկ թատրոնով:

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Պարզի՛ր, թե Ա և Բ նախադասություններում ընդգծված դերանուններն ինչո՞վ են տարբերվում:

Ա. Որքա՞ն հարստություն է թաղվել ծովի խորքերում առաջին նավի խորտակման օրվանից:

Բ.Ոչ ոք չի կարող ստույգ ասել, թե որքան հարստություն է թաղվել ծովի խորքերում առաջին նավի խորտակման օրվանից:

Ա. Ե՞րբ են ձկները խավիար դնում:

Բ. Ուզում եմ պարզել, թե երբ են ձկները խավիար դնում:

Ա. Խեցու մեջ մարգարիտն ինչպե՞ս է  գոյանում:

Բ.Ես նոր եմ իմացել,թե խեցու մեջ մարգարիտն ինչպես է գոյանում:

2.Կետերը փոխարինի՛ր տրված դերանուններով: Ուշադրություն դարձրո՛ւ կետադրությանը:

Ով, ինչ, երբ, որտեղ, ինչքան:

Ինչքա՞ն է ջուր հավաքվում այս փոսում:

Ինձ հետաքրքրում է, թե ե՞րբ է  ջուր հավաքվում այս փոսում:

Ի՞նչ պետք է անեն՝ տարածքի գեղեցկությունը պահպանելու համար:
Իրենք էլ չգիտեն, թե ինչ  պետք է անեն տարածքի գեղեցկությունը պահպանելու համար:
Ե՞րբ պետք է վերականգնի հատված անտառները:
Ձեզ հարց տվե՞լ եք, թե ով պետք է վերականգնի հատված անտառները:
Ինչքա՞ն ժամանակ է պետք՝ ամեն ինչ վերականգնելու համար:
Ճարտարապետին հարցնում են, թե ինչքան .ժամանակ է պետք ամեն ինչ վերականգնելու համար:
Ո՞վ այդպես գրավեց  քո ուշադրությունը:
Ցո՛ւյց  տուր տեսնեմ , թե ինչը այդպես գրավեց  քո ուշադրությունը:
Եր՞բ ես պատմելու քո վերջին ճամփորդության մասին:
Գոնե ասա՛, թե երբ ես պատմելու քո վերջին ճամփորդության մասին:

• Ի՞նչ դեր ունի մետղաձուլությունը ժամանակակից կյանքում և տնտեսության մեջ:

Այն յուրքանաչյուն երկրի տենտեսական և ռազմական հզորության հիմքն է:

• Ի՞նչպիսի փոխադարձ կապեր կան մեքենաշինության և մետաղաձուլության միջև:

Ես կարծում եմ, որ մեքենայաշինության օգնությամբ մետաղաձուլությունը ավելի արագ է իրականացվում և ավելի շատ է արդյունք տալիս: Իսկ մետաղներով ստանում են ավելի շատ մեքենաներ: Այդպես ստացվում են փոխադարձ կապեր:

• Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են մեքենաշինության ոլորտում:
  

• Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են Էեկտրաէներգիայի արտադրությամբ:

• Քարտեզի վրա նշել այն երկրները, որոնք առաջատար են երկաթաքարի արդյունահանմամբ:

• Բնութագրեք թե ովքեր են Պարույր Սկայորդին, Երվանդ Սակավակյաց, Տիգրան Երվանդյանը, Կյուրոս Մեծը, Դարեհ առաջինը, Քսենոփոն, սատրապ, արքայական ճանապարհ
• Ինչպես հաջողվեց Պարույր Սկայորդուն ճանաչվել հայոց արքա և հաստատվել հայոց գահին:

Գործուն մասնակցության համար Մարաստանի արքաի կողմից թագադրվում է և ճանաչվում է հայոց թագավոր:

• Ինչ դեր ունեցան Երվանդ Սակավակյացը և Տիգրան Երվանդյանը Հայաստանի ինքնուրույնության գործում:

Երվանդը վերակազմավորում է բանակը այն կազմված է լինում 40 հազարանոց հետևակից 8 հազարանոց հեծելազորից: Նրանք երկուսն էլ սկսում են լայնացնել տարածքները:

• Ինչ մեթոդներ օգտագործեց Դարեհը իր կայսրության միասնականությունը պահելու համար: Ինչպես էր ազդում նրա քաղաքականությունը Հայաստանի վրա:

Նրա զորքը ստիպված 5 ճակատամարտ տվեց հայերի հետ և վերջինից հետո միայն հայերը ընդունեցին նրա գերիշխանությունը:

• Ինչպես հաջողվեց Երվանդական արքաներին պահպանել իրենց ինքնուրույնությունը սատրապության ժամանակաշրջանում:

Նրանք շատ ապստամբություններ անելու օգնությամբ պահպանեցին իրենց ինքնուրույնությունը

• Նշիր և հիմնավորիր թե տնտեսական և ռազմական ինչ նշանակություն ուներ Հայաստանի համար Արքայական ճանապարհը

Քանի, որ այն որոշ մասով այնցնում էր Հայաստանի միջով այնտեղ <<ծաղկեց>> առևտուրը: Այն նաև ուներ ռազմական նշանակություն

1.Հաշվե՛ք նյութերի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածները(Mr):

Н2О, Al2O3, С6Н6, Na2SO4, С12Н22О11

Mr(H2O)=2Ar(H)+Ar(O)=2+16=18

Mr(Al2O3)=2Ar(Al)+3 Ar(O)=54+48=102

Mr(C6H6)=6Ar(C)+6 Ar(H)=72+6=78

Mr(Na2SO4)=2Ar(Na)+Ar(S) +4 Ar(O

)=46+64+4=114

Mr(C12H22O11)=12 Ar(C)+22 Ar(H)+11 Ar(O)=144+22+176=342

2. Հաշվե՛ք նյութերի բաղադրության մեջ առկա տարրերի զանգվածային բաժինը:

CO, Al2O3, SO3,

Mr(CO)=Ar(C)+Ar(O)=12+16=28

w(C)=12×1/28×100=42,85

w(O)=16×1/28×100=57,14

Mr(Al2O3)=2 Ar(Al)+3 Ar(O)=54+48=102

w(Al)=27×2/102×100=52,94

w(O)=16×3/102×100=47,05

Mr(SO3)=Ar(S)+3 Ar(O)=32+48=80

w(S)=32×1/80×100=40

w(O)=16×3/80×100=60

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

Դու իմ գարնան առավոտ- ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա.
Դու հարազա՜տ, սրտիս մոտ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Եվ դու, ոսկի իմ ամառ, հրանման, հրավառ,
Ամռան կեսօր դու իմ տոթ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Եվ դու, ոսկի իմ աշուն, աշնան մրգի պես հասած,
Անուշացած մրգի հոտ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Դուք բոլորդ հեռացել, մնացել եմ հիմ ածեր
Եվ իմ սրտով արյունոտ – ինչպե՞ս կանչեմ ձեզ հիմա:
Ահա սրտին իմ արդեն մոտեցել է մի պառավ
Ու բերել է մահվան բոթ – ինչպե՞ս կանչեմ ձեզ հիմա…

Առաջադրանքներ

1. Քո կարծիքով այս բանաստեղծությամբ ինչ է ուզում ասել Չարենցը:
Իմ կարծիքով այս բանաստեղծությամբ Չարենցը նկարագրել է իր կյանքի բարդ շրջանները, երբ մարդիկ սկսել են հեռանալ իրենից, բայց նա հիշել է իրենց մասին:

2. Բացատրի՛ր բառերը՝ հրանման, տոթ, բոթ:
Հրանաման-կրակ
Տոթ-շոգ
Բոթ-վատ լուր

3. Բանաստեղծությունից դուրս գրի՛ր մակդիրները:
Հարազատ, ոսկի, հրավառ, տոթ, մրգի, ծեր, արյունոտ, պառավ, մահվան։

4. Ի՞նչ բառերով է Չարենցը  ներկայացնում /ինչպիսի/ գարունը, ամառը, աշունը:
Գարուն-Դու հարազա՜տ, սրտիս մոտ – ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա:
Ամառ-Եվ դու, ոսկի իմ ամառ, հրանման, հրավառ։
Աշուն-Եվ դու, ոսկի իմ աշուն, աշնան մրգի պես հասած։

5. Ո՞ր տողն է կրկնվում, քո կարծիքով այդ կրկնությունը ի՞նչ է տալիս բանաստեղծությանը:
Բանաստեղծության մեջ կրկնվում է ինչպե՞ս կանչեմ քեզ հիմա տողը, որը բանաստեղծությանը տալիս է գեղեցկություն, հասկացողություն և հետաքրքրություն։

Առաջադրանքներ․

1)Գտեք հավասարասրուն ուղղանկյուն եռանկյան անկյունները։

90:2=45

2)CE հիմքով CDE հավասարասրուն եռանկյան մեջ տարված է CF բարձրությունը։ Գտեք <ECF -ը, եթե <D=54o:

180-54=126

126:2=63

90-63=27

27

3)Ուղղանկյուն եռանկյան սուր անկյուններից մեկը 60o է, իսկ ներքնաձիգի և փոքր էջի գումարը՝ 26,4 սմ։ Գտեք եռանկյան ներքնաձիգը։

90-60=30

քանի որ 30° անկյան դիմացի կողմը հավասար է ներքնաձիգի երկու անգամ փոքրը ապա

ներքնաձիգ+կողմ=26,4

Կողմ+կողմ+կողմ=26,4

26,4։3=8,8

8,8×2=17,6

4)C ուղիղ անկյունով ABC ուղղանկյուն եռանկյան A գագաթին հարակից արտաքին անկյունը 120o է, և AC+AB=18։ Գտեք AC-ն և AB-ն։

<B=120:2=60

90-60=30

քանի որ 30° անկյան դիմացի կողմը հավասար է ներքնաձիգի երկու անգամ փոքրը ապա

AC+AB=18

AC+AC+AC=18

18:3=6

6

5)ABC հավասարակողմ եռանկյան BC կողմի D միջնակետից տարված է AC ուղղին ուղղահայաց՝ DM-ը։ Գտեք AM-ը, եթե AB=12 սմ։

<A=<B=<C=180:3=60

90-60=30

DB կիսորդ ուրեմն DB=DC=12:2=6

քանի որ 30° անկյան դիմացի կողմը հավասար է ներքնաձիգի երկու անգամ փոքրը ապա

6:2=3

Քանի որ եռանկյունը հավասարակողմ է ապա 12-3=9

Am=9

1)

AB֊ն ներքնաձիգը

AC և BC էջեր

2)

90-21=69

3)

X+4x=90

5x=90

x=18

18×4=72

4)

2x+7x=90

9x=90

90:9=10

20° և 70°

5)

քանի որ 30° անկյան դիմացի կողմը հավասար է ներքնաձիգի երկու անգամ փոքրը ապա 7×2=14

14դմ

6)

քանի որ 30° անկյան դիմացի կողմը հավասար է ներքնաձիգի երկու անգամ փոքրը ապա 17։2=8,5

8,5սմ

7)

եթե մի էջը փոքր է ներքնաձիգից 2 անգամ ուրեմն նրա դիմացի անկյունը 30° է։

1)Լուծե՛ք հավասարումը.

x+3=3x-7

0

5x-8=3x-8

0

4x+3(x-7)=5

26/7

3(x+2)-x=10

2

3(x-1)+x=2x

0.5

2)Հավերն ու ճտերը միասին 20 հատ են։Հավերը 4 անգամ քիչ են ճտերից։Քանի՞ ճուտ կա։

x+4x=20

5x=20

20:5=4

4 և 16

3)124 մետր քաթանը պետք է բաժանել երկու մասի այնպես, որ մի կտորը մյուսից 12 մետրով երկար լինի։ Քանի՞ մետր երկարություն կունենա յուրաքանչյուր կտորը։

x+x+12=124

2x+12=124

2x=112

112:2=56

56+12=68

56 և 68

4)Տուփի մեջ կոճակներ կային։ Երբ տուփի մեջ դրեցին ևս 30 կոճակ, նրանց քանակը դարձավ 95։ Քանի՞ կոճակ կար տուփի մեջ։

x+30=95

x=95-30=65

65

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․

1)Լուծե՛ք հավասարումը.

3-x=1+x

-2x=-2

1

7x+2=3x-10

4x=-12

-3

2(x-5)=9

-3x=9

-3

12+3(x-1)=0

3x=-9

-3

8=3(x-4)-x

20=4x

5

2)Բադերն ու բադիկները միասին 16 հատ են: Բադերը 3 անգամ քիչ են բադիկներից։ Քանի՞ բադիկ կա։

x+3x=16

4x=16

4×3=12

3)16 մետր երկարություն ունեցող թելը պետք է երկու մասի բաժանել այնպես, որ մեկը մյուսից 1 մետրով երկար լինի։ Քանի՞ մետր կլինի յուրաքանչյուր մասը։

x+x+1=16

2x+1=16

2x=15

15:2=7,5