Posted in Գրականություն

Գրականություն

Աշխատանք դասարանում

Քննարկում՝  Է՜հ, բախտս չի բերում ։ 

Սահյանի ,,Հորթը,, բանաստեղծության առաջադրանքների ավարտում, ներկայացում։ 

Բնությունը Սահյանի բանաստեղծություններում։ Ընթերցե՛ք բանաստեղծությունները, ներկայացրե՛ք , թե ինչպես է նկարագրել Սահյանը բնությունը, ի՞նչ առանձնահատկություններ նկատեցիք։ 

Սահյանը այնքան լավ ճանաչել բնությունը, այնքան գեղեցիկ է այն նկարագրում, որ ակամա տեսնում ես այն քո երևակայությամբ։ Սահյանը լավ գիտեր նաև խոսքի արժեքը և փոխաբերական իմաստները չէր խնայում բնությունը նկարագրելիս։ Նրա խոսքը այնքան պարզ, հասարակ ու հասկանալի է։ Ոչ մի վերամբարձ խոսք, ամեն ինչ պարզ է ու մենք տոսնում ու ճանաչում ենք ժողովրդի ծոցից դուրս եկած և նրա արժեքները կրող մեծ բանաստեղծին։

Posted in Հայոց լեզու

Գործնական քերականություն

 Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տեքստը փոխադրի՛ր յոթ-ութ նախադասությամբ:

Առյուծը քնած էր: Մի մուկ եկավ ու բարձրացավ նրա մարմնին, սկսեց վազվզել նրա վրայով:
Առյուծը զարթնեց ու բռնեց նրան:
Հենց այն է, ուզում էր խժռել, մուկը խնդրեց.
-Բա՛ց թող ինձ, ես քո լավության տակից դուրս կգամ:
Առյուծը քահ-քահ ծիծաղեց, թե մո՞ւկը պիտի իրեն լավություն անի: Բայց մկան ինքնավստահությունը դուր եկավ, ու նրան բաց թողեց: Բայց այնպես պատահեց, որ մուկն իսկապես հատուցեց առյուծին՝ նրա կյանքը փրկելով:
Ամենահզորներն էլ կարող են փորձանքի հանդիպել: Մի օր առյուծն ընկավ որսորդների ճանկը: Նրանք առյուծին պարանով կապկպեցին ծառին: Առյուծը ցավից ու վիրավորանքից մռնչում էր: Նրա զարհուրելի ձայնն ամբողջ անտառը բռնել էր, բայց ո՞վ կմոտենար. բոլոր գազանները թաքնվել էին: Առյուծի ձայնն ընկավ մկան ականջը: Մուկը վազելով եկավ, կրծեց պարանն ու ազատեց նրան: Երբ արդեն հեռու էին մարդկանցից, մուկն ասաց.
-Այն ժամանակ ծիծաղեցիր ինձ վրա և չհավատացիր ինձ, հիմա իմացի՛ր, որ մուկն էլ կարող է երախտահատույց լինել:

Առյուծը քնած էր, մուկ եկավ, բարձրացավ նրա վրա և սկսեց վազվզել նրա վրայով: Առյուծը զարթնեց և բռնեց նրան: Ուզում էր մկանը ուտել, բայց մուկը խնդրեց.
-Բաց թող և ես քո լավության տակից դուրս կգամ:
Առյուծը ծիծաղեց, թ՞ե մուկը կարող է իրեն լավություն անի, բայց մկան ինքնավստահությունը իրեն դուր եկավ և նրան բաց թողեց: Բայց մուկն իսկապես առյուծին հատուցեց իր կյանքն փրկելով:Մուկը կրծեց պարանը որով որսորդները առյուծին կապել էին ծառից:
Առյուծը քնած էր: Մի մուկ եկավ ու բարձրացավ նրա մարմնին, սկսեց վազվզել նրա վրայով:
Առյուծը զարթնեց ու բռնեց նրան:
Հենց այն է, ուզում էր խժռել, մուկը խնդրեց.
-Բա՛ց թող ինձ, ես քո լավության տակից դուրս կգամ:
Առյուծը քահ-քահ ծիծաղեց, թե մո՞ւկը պիտի իրեն լավություն անի: Բայց մկան ինքնավստահությունը դուր եկավ, ու նրան բաց թողեց: Բայց այնպես պատահեց, որ մուկն իսկապես հատուցեց առյուծին՝ նրա կյանքը փրկելով:
Ամենահզորներն էլ կարող են փորձանքի հանդիպել: Մի օր առյուծն ընկավ որսորդների ճանկը: Նրանք առյուծին պարանով կապկպեցին ծառին: Առյուծը ցավից ու վիրավորանքից մռնչում էր: Նրա զարհուրելի ձայնն ամբողջ անտառը բռնել էր, բայց ո՞վ կմոտենար. բոլոր գազանները թաքնվել էին: Առյուծի ձայնն ընկավ մկան ականջը: Մուկը վազելով եկավ, կրծեց պարանն ու ազատեց նրան: Երբ արդեն հեռու էին մարդկանցից, մուկն ասաց.
-Այն ժամանակ ծիծաղեցիր ինձ վրա և չհավատացիր ինձ, հիմա իմացի՛ր, որ մուկն էլ կարող է երախտահատույց լինել:
Առյուծը քնած էր, մուկ եկավ, բարձրացավ նրա վրա և սկսեց վազվզել նրա վրայով: Առյուծը զարթնեց և բռնեց նրան: Ուզում էր մկանը ուտել, բայց մուկը խնդրեց.
-Բաց թող և ես քո լավության տակից դուրս կգամ:
Առյուծը ծիծաղեց, թ՞ե մուկը կարող է իրեն լավություն անի, բայց մկան ինքնավստահությունը իրեն դուր եկավ և նրան բաց թողեց: Բայց մուկն իսկապես առյուծին հատուցեց իր կյանքն փրկելով:Մուկը կրծեց պարանը որով որսորդները առյուծին կապել էին ծառից:

2. Այնպիսի պատմություն գրի՛րոր հետևյալ հեևությունն արվի:

Մարդուն ըստ իր արարքի են ճանաչում:
Մարդիք կարող են լինել շատ տարբեր։ Մարդկանց չես կարող ըստ իր արտաքինի եզրակացություն անել , քանի որ նրա արտաքինը կարող է լինել այնպիսին, որ իր բնավորությունը ավելի գեղեցիկ լինել քան նրա արտաքինը։
Նաև մարդուն կարող է հուշել դիմացինի պահելաձեևը, արտաքինը, հագո

Posted in Հայոց լեզու

Գործնական քերականություն

Աշխատանք դասարանում

1. Նախադասության միտքն արտահայտի՛ր բայը ժխտական դարձնելով:
Օրինակ`
Մենք դժկամորեն գնացինք նրա հետևից:- Մենք հաճույքով չգնացինք նրա հետևից:
Ամբողջ ճանապարհին մենք միայն մի անգամ կանգ առանք խորհրդակցելու:-Ամբողջ ճանապարհին մենք միայն մի անգամ կանգ չառանք խորհրդակցելու։
Մեր արածն ապարդյուն աշխատանք էր:-Մեր չարածն ապարդյուն աշխատանք չէր։
Կղզու նահանգապետը կամեցավ այծերից փրկել էբենոսի անտառները:-Կղզու նահանգապետը կամեցավ այծերից փրկել էբենոսի անտառները։
Նրա մտադրությունը սխալ հասկացան:-Նրա մտադրությունը սխալ չհասկացան։
Նրան անլուրջ պատասխան տվեցին:-Նրան անլուրջ պատասխան չտվեցին։
Այծերը էբենոս ծառից կարևոր են:-Այծերը էբենոս ծառից կարևոր չեն։

2. Նախադասության մեջ շարադասության սխալ կա. ուղղի՛ր:

Արահետը որոշակիորեն ձգվեց բլուրն ի վեր, ու հասկացա, որ հասել ենք բլրի ստորոտին:
Ծակծկող փշերն ու լիանաները դանակով կտրում ու ճամփա էր բացում ետրից եկողների համար:
Նա աղմկոտ էր շնչում, բայց ոտքերը անաղմուկ դնում էր փափուկ խոտի վրա:
Շատ հեշտ էր բարձրանում, կարծես քայլում էր հարթ ճանապարհով:
խոտերի բույնը շատ լավ քողարկում էին:

3. Ա. և Բ. Նախադասությունները համեմատի՛ր  և  գրի՛ր տարբերությունները:
Ա. Ամերիկացի գիտնականների հետազոտություններից պարզվել է, որ մարդն օրական միջին հաշվով  կես ժամ խոսում է:
Բ. Մարդն օրական խոսում է միջին հաշվով  կես ժամ: Դա պարզվել է  ամերիկացի գիտնականների հետազոտություններից:
Ա) պարզ նախադասություն:
Բ) բարդ նախադասունթյուն:

4. Պարզ նախադասությունները փակագծում գրված շաղկապով կամ դերանունով միացրո՛ւ, դարձրո՛ւ բարդ նախադասություն (անհրաժեշտության դեպքում դրանցում որոշ փոփոխություննե՛ր արա):

Գառնուկը ջրհորում մի բան տեսավ: Դա դաշտում տեսնելիս կփախչեր: (ինչ որ)
Գառնուկը ջրհորում տեսավ այն, ինչ որ դաշտում տեսնելիս կփախչեր:

Պապն այդ օրը պատմում էր: Աղջիկը դա վաղուց  էր ուզում իմանալ:  (ինչ որ)
Պապն այդ օրը պատմում էր այն, ինչ որ աղջիկը  վաղուց  էր ուզում իմանալ: 

Մի բան ծածկում էր աղբյուրն ու գուռը: Դա ընկած էր քիչ հեռու, թափթփված ճյուղերիմեջ:(ինչ, ինչ որ)
Մի բան ծածկում էր այն, ինչ որ ընկած էր քիչ հեռու, թափթփված ճյուղերի մեջ:

Մրջյունը մի ժամանակ մարդ էր: Նա զբաղվում էր հացահատիկի  մշակությամբ: (որ)
Մրջյունը մարդ էր, որ զբաղվում էր հացահատիկի  մշակությամբ:

Պայմանը դա էր: Գիքորը պիտի տունը մաքրեր, ամանները լվանար, ոտնամաններըսրբեր: (որ)
Պայմանը դա էր, որ Գիքորը պիտի տունը մաքրեր, ամանները լվանար, ոտնամաններըսրբեր:

 Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Պարզ նախադասությունները փակագծում գրված շաղկապով կամ դերանունով միացրո՛ւ, դարձրո՛ւ բարդ նախադասություն (անհրաժեշտության դեպքում դրանցում որոշ փոփոխություննե՛ր արա):

Մի թռչունը չի կարող Եգիպտոս չվել, քանի որբ Եգիպտոսի տեղը չգիտի (որովհետև կամ քանի որ)
Ամեն գարնան երկու հակառակորդների հանդիպումը դառնում էր ավելի վտանգավոր, որովհետև ձմռան պարապությունից  ավելի ուժ ու եռանդ ստացած՝ նրանք ավելի կատաղի էին դառնում: (որովհետև կամ քանի որ)
Առակագիր Եզոպոսը մի անգամ մտավ նավաշինարան, որտեղ նավաշինարարներն սկսեցին նրան ծաղրել ու բարկացնել: (որտեղ)
Պատանին գնաց մի ալևոր մարդու մոտ, որպեսզի նրան հարցներ ճանապարհի մասին:  (որպեսզի, որ)
Նավազը որդուն ուղարկեց ուսումնարան, որ քերականություն սովորի: (որ, որպեսզի)

2. Կետերը փոխարինի՛ր հարմար շաղկապով կամ դերանունով:
Լեռնային հովիտներում գիշերը ձյուն է սպասվում, իսկ հովիտներում՝ անձրև:
Աշուն էր, զովաշունչ ու պայծառ աշուն, որը սովորաբար լինում է Արարատյան դաշտում:
Այս ջրերը ձյան հալոցքից կամ հորդառատ անձրևներից վարարում էին, դաշտում բնական ավազաններ էին գոյանում:
Կարդացի անունս մի ոտանավորի տակ և ինձ թվաց,որ իմ այդ ստորագրությունը ոսկե տառերով էր տպված:
Ով մինն ուներ, տասն եմ արել:
Այն օրից,ինչ գյուղ էր եկել, անցել էր ուղիղ մեկ ամիս:
Հյուրերին առաջնորդեց դեպի տաղավարը,որը գտնվում էր բակի խորքում:
Նա մեծահռչակ զորավար էր,և երկրների կուսակալ:
Նրանք նույն ուղղությամբ չէին գնում, միմյանց չէին հանդիպում:
Թե հնէաբանը,թե թանգարանի տնօրենը նոր քննության գաղափարին չընդդիմացան: