Հայաստանի դիվանագիտությունը բազմաշերտ և հետաքրքիր թեմա է, որն ընդգրկում է ինչպես պատմական, այնպես էլ ժամանակակից ասպեկտներ։
Պատմություն
Հայաստանի դիվանագիտությունն սկսվում է դեռևս միջնադարում, երբ հայկական պետությունները մշակել են իրենց արտաքին քաղաքականությունը հարևանների հետ։ 20-րդ դարում, հատկապես՝ 1918-1920 թվականներին, Հայաստանի անկախ պետականությունը պահանջում էր ակտիվ դիվանագիտական գործունեություն:
Անկախությունից հետո
1991 թվականին Հայաստանի անկախության ձեռքբերումից հետո, դիվանագիտությունը դարձավ կարևոր գործիք՝ միջազգային ճանաչման, անվտանգության և զարգացման համար։ Հայաստանը փորձում է զարգացնել հարաբերություններ տարբեր երկրների հետ, հատկապես՝ հարևանների, եվրոպական և ամերիկյան պետությունների:
Կենտրոնական խնդիրներ
- Ադրբեջանի հետ հարաբերություններ: Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը Հայաստանի արտաքին քաղաքականության ամենակարևոր հարցերից մեկն է։ Դիվանագիտությունը կենտրոնացած է տարածաշրջանային կայունության ապահովման և իր տարածքային ամբողջականության պաշտպանության վրա։
- Թուրքիայի հետ հարաբերություններ: Հայաստանի և Թուրքիայի հարաբերությունները բարդ են պատմական դիվանագիտական խնդիրներով, որոնք ներառում են ցեղասպանության ճանաչումը և սահմանների հարցը։
- Ռուսաստան-Հայաստան հարաբերությունները: Ռուսաստանը Հայաստանի ռազմավարական գործընկերն է, սակայն այս հարաբերությունները մշտապես ենթարկվում են վերանայման և ձգվածությունների։
- Եվրոպական ինտեգրացիա: Հայաստանը ակտիվորեն համագործակցում է ԵՄ հետ, ինչը արտացոլվում է գործընկերության և համագործակցության պայմանագրերում։
Մասնագիտական կազմակերպություններ
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը, միջազգային կազմակերպությունները (օրինակ՝ ԵԱՀԿ, ՀԱՊԿ) և այլ դիվանագիտական ներկայացուցչություններ կարևոր դեր են խաղում արտաքին քաղաքականության ձևավորման գործընթացում։
Մանվելյան Շուշան 