Posted in 2024-2025

Հաշվետվություն

Այս տարի ես հասել եմ մեծ առաջընթացի հայոց լեզու և գրականություն առարկաներից։ Քերականության մեջ կատարել եմ տարբեր առաջադրանքներ, որոնք ինձ օգնել են ավելի լավ ու խորը հասկանալ մայրենիի կառույցները։ Գրականությունից կարդացել եմ մի շարք ստեղծագործություններ, որոնք խորացրել են իմ մտածելակերպը և օգնեցին հասկանալու կարևոր գաղափարներ։

Այս կիսամյակի ընթացքում իրականացրած նախագծերից առանձնահատուկ եմ համարում իմ անհատական նախագիծը, որտեղ թարգմանել եմ տարբեր նյութեր ռուսերենից հայերեն։ Այդ նախագիծը լավացրեց իմ լեզվական հմտությունները և օգնեց հասկանալու, թե ինչ բառեր և արտահայտություններ պետք է ընտրել ճիշտ թարգմանություն կատարելու համար։

Posted in Գրականություն 8

Զաահրատ «Զերօ»

Զերօ

Մեկ անգամ մեկ մեկ
Մեկ անգամ Կիկո զերօ

Երկու անգամ մեկ երկու
Երկու անգամ Կիկո զերօ

Տասն անգամ մեկ տասը
Տասն անգամ Կիկո զերօ

Հարյուր անգամ մէկ հարյուր
Հարյուր անգամ Կիկո մենք

Ձայնագրություն
https://www.youtube.com/shorts/5mrsVSxVUoM

Posted in 2024-2025

Գործնական քերականություն

11.12. 2024

Աշխատանք դասարանում

1. Ա և Բ նախադասությունների տարբերությունները գտի´ր: Մնացած նախադասություններն ինքդ փոխի՛ր (կրավորակա´ն դարձրու):

Ա. Ծուխը մրոտել էր առաստաղն ու պատերը:

Ներգործական


Բ. Առաստաղն ու պատերը մրոտվել էին ծխից:

Կրավորական

մրոտել — մրոտվել

ծուխը — ծխից


Ա. Պատահաբար այդ կողմերով անցնող մի գյուղացի փրկել էր նրան:

Ներգործական


Բ. Նա փրկվել էր պատահաբար այդ կողմերով անցնող մի գյուղացու կողմից:

Կրավորական


Ա. Սպիները ծածկել էին նրա ամբողջ մարմինը:

Ներգործական


Բ. Նրա ամբողջ մարմինը սպիներով էր ծածկվել:

Կրավորական

Անցած տարիները կնճռոտել էին կնոջ դեմքը:

Կնոջ դեմքը կնճռոտվել էր անցած տարիներից :


Դահլիճը լավ կահավորել էին:

Լավ կահավորվել էր դահլիճը:


Մեր ժողովուրդը մշակութային շատ արժեքներ է ստեղծել:

Մշակութային շատ արժեքներ են ստեղծվել մեր ժողովրդի կողմից:

2. Տրված բայերը դարձրու կրավորական: Ինչի՞օգնությամբ դարձրիր:

Օրինակ`

գտնել — գտնվել, նետել — նետվել:

Գրել — գրվել

գրավել, 

ծեծել — ծեծվել

 թրջել — թրջվել

թխել — թխվել

տաշել — տաշվել

վրդովել, 

կապել — կապվել

սպանել — սպանվել

 նկարել — նկարվել

կեղտոտել — կեղտոտվել:

3.Տրված նախադասությունները դարձրո՛ւ կրավորական:

Քամին երկնքով մեկ հալածում էր ամպերին: — 
Ամպերը երկնքով մեկ հալածվում էին քամուց:
Այս նկարը պատին պապս է ամրացրել:
Այս գիրքը նաև ընկերս է կարդացել:
Առավոտյան ցողը թրջել էր ոտքերը:
Տերը շանը կապել էր ծառից:
Տարբեր մարդիկ տարբեր ձեով էին պատմում առավոտվա դեպքը:
Սարքերը թեթև ցնցում գրանցեցին:
Ինստիտուտի աշխատակիցները մարդկանց զգուշացրին սպասվող փոթորկի մասին:
Անտառում այդ երեխային որսորդներն էին գտել:
Տղային միշտ նույն երազն էր կախարդում:
Վարպետի խնամքոտ ձեռքը տաշում ու իրար կողքի էր դնում քարերը:
Շինարարությունն ավարտին հասցրին:

1. Քամին երկնքով մեկ հալածում էր ամպերին:

Ամպերը երկնքով մեկ հալածվում էին քամուց:

2. Այս նկարը պատին պապս է ամրացրել:

Այս նկարը պատին ամրացվել է պապիս կողմից:

3. Այս գիրքը նաև ընկերս է կարդացել:

Այս գիրքը նաև կարդացվել է իմ ընկերոջ կողմից:

4. Առավոտյան ցողը թրջել էր ոտքերը:

Ոտքերը թրջվել էին առավոտյան ցողից:

5. Տերը շանը կապել էր ծառից:

Շունը կապվել էր ծառից տիրոջ կողմից:

6. Տարբեր մարդիկ տարբեր ձևով էին պատմում առավոտվա դեպքը:

Առավոտվա դեպքը տարբեր ձևով պատմվում էր տարբեր մարդկանց կողմից:

7. Սարքերը թեթև ցնցում գրանցեցին:

Թեթև ցնցումը գրանցվեց սարքերի կողմից:

8. Ինստիտուտի աշխատակիցները մարդկանց զգուշացրին սպասվող փոթորկի մասին:

Մարդիկ զգուշացվեցին ինստիտուտի աշխատակիցների կողմից սպասվող փոթորկի մասին:

9. Անտառում այդ երեխային որսորդներն էին գտել:

Այդ երեխան գտնվել էր անտառում որսորդների կողմից:

10. Տղային միշտ նույն երազն էր կախարդում:

Տղան միշտ կախարդվում էր նույն երազի կողմից:

11. Վարպետի խնամքոտ ձեռքը տաշում ու իրար կողքի էր դնում քարերը:

Քարերը տաշվում ու իրար կողքի դրվում էին վարպետի խնամքոտ ձեռքով:

12. Շինարարությունն ավարտին հասցրին:

Շինարարությունն ավարտին հասցվեց:

4. Տրված նախադասությունները դարձրո՛ւ կրավորական ևպատասխանի՛ր հարցերին:

Մի ձեռնարկատեր հասարակությանը զվարճացնելու համար կառուցելէր գնդաձև սենյակ հիշեցնող զվարճալի և ուսանելի կարուսել:

Ինչո՞ւ սովորական իրերի իրար ձգելը մենք չեն նկատում: 
Քամին սկզբում քշեց թեթև, թույլ ամրացրած տանիքները:
 Նուրբ շղարշը տաքացնում է դեմքը:
Մրջյունները ծածկել էին սեղանը:
Ձնհալի մի բաժակ մաքուր ու սառը ջուրը փրկեց հիվանդին: Ինչպե՞ս է փոխվում տրված նախադասության ենթական:
Տրված նախադասության ո՞ր անդամն է դառնում կրավորականնախադասության ենթակա:

1. Մի ձեռնարկատեր հասարակությանը զվարճացնելու համար կառուցել էր գնդաձև սենյակ հիշեցնող զվարճալի և ուսանելի կարուսել:

Զվարճալի և ուսանելի կարուսելն, որը հիշեցնում էր գնդաձև սենյակ, կառուցվել էր ձեռնարկատիրոջ կողմից՝ հասարակությանը զվարճացնելու համար:

2. Ինչո՞ւ սովորական իրերի իրար ձգելը մենք չենք նկատում:

Ինչո՞ւ սովորական իրերը իրար ձգվելիս չեն նկատվում մեր կողմից:

3. Քամին սկզբում քշեց թեթև, թույլ ամրացրած տանիքները:

Թեթև, թույլ ամրացրած տանիքները սկզբում քշվեցին քամու կողմից:

4. Նուրբ շղարշը տաքացնում է դեմքը:

Դեմքը տաքացվում է նուրբ շղարշով:

5. Մրջյունները ծածկել էին սեղանը:

Սեղանը ծածկվել էր մրջյունների կողմից:

6. Ձնհալի մի բաժակ մաքուր ու սառը ջուրը փրկեց հիվանդին:

Հիվանդը փրկվեց ձնհալի մի բաժակ մաքուր ու սառը ջրով:

Ինչպե՞ս է փոխվում տրված նախադասության ենթական:

Տրված նախադասության գործողության կրողը (հիվանդը) դառնում է կրավորականի ենթակա:

Տրված նախադասության ո՞ր անդամն է դառնում կրավորական նախադասության ենթակա:

Գործողության կրողը (հիվանդը) դառնում է կրավորական նախադասության ենթակա:

Posted in Կենսաբանություն 8

Դեկտեմբեր ամսվա Կեսաբանության ամփոփում

1․Ներկայացնել լսողական վերլուծչի կառուցվացքը և գոռծառույթը

Կառուցվածքը

  1. Ձայնի ընդունում՝ միկրոֆոնը հավաքում է ձայնը:
  2. Ձայնի ֆիլտրում՝ հեռացվում է խառնուրդը կամ աղմուկը:
  3. Թվային վերածում՝ ձայնը փոխարկվում է թվերի, որպեսզի համակարգը կարողանա այն մշակել:
  4. Վերլուծություն՝ համակարգը վերլուծում է ձայնը (օրինակ՝ խոսք կամ երաժշտություն):
  5. Արդյունքի տրամադրում՝ համակարգը կարող է պատասխան տալ կամ ակցիա իրականացնել (օրինակ՝ խոսքի ճանաչում կամ ձայնային հրամաններ):

Գործառույթները

  • Խոսքի ճանաչում՝ ճանաչում է մարդու խոսքը։
  • Ձայնի վերլուծություն՝ տարբեր ձայներ կամ բառեր հասկանալ:
  • Ձայնի սինթեզ՝ համակարգը կարող է նաև խոսք ստեղծել:

    2․Ինչ է տեղի ունենում մարդու ներքին ականջում երբ լսում է
Առողջագիտություն — Խորեն Հարությունյան , 7-11 դասարան

Երբ մարդը լսում է ձայն, տեղի է ունենում այս գործընթացները՝

  1. Ձայնի ընդունում՝ ձայնը հասնում է ականջի արտաքին մաս (արտաքին ականջ) և անցնում դեպի թմբկակլոր (լսողական թմբուկ):
  2. Թրթռումները՝ թմբկակլորը սկսում է թրթռալ ձայնի ալիքների ազդեցությամբ, և այդ թրթռումները փոխանցվում են փոքրիկ ոսկրերին՝ մալլիուս, ինկուս ու սթափիս:
  3. Հեղուկի շարժում ներքին ականջում՝ այդ թրթռումները հասնում են ներքին ականջի (լավիրինթոս), որտեղ հեղուկը սկսում է շարժվել:
  4. Նեյրոնային ազդակներ՝ հեղուկի շարժումը ակտիվացնում է հատուկ բջիջներ, որոնք ձևավորում են նեյրոնային ազդակներ, որոնք ուղարկվում են ուղեղ՝ ձայնը ճանաչելու համար:

Այսպես, ձեր ականջը վերածում է ձայնը մեխանիկական և էլեկտրական ազդակների, որոնք ուղարկվում են ուղեղ, որտեղ դրանք հասկանում ենք որպես ձայն:

3․Հենաշարժիչ համակարգի կառուցվացքը և գոռծառույթը

Հենաշարժիչ համակարգը մարդու մարմնում շարժման և դիրքի պահպանման համար պատասխանատու համակարգ է: Այն բաղկացած է.

  1. Ոսկորներ՝ մարմնի հիմքը և աջակցությունը: Կան ավելի քան 200 ոսկոր, որոնք ապահովում են մարմնի ձևը և պաշտպանում ներքին օրգանները:
  2. Մկաններ՝ մարմնի շարժման համար պատասխանատու օրգաններ, որոնք կապվում են ոսկորներին և թույլ տալիս շարժվել:
  3. Հոդեր՝ այն տեղեր, որտեղ ոսկորները միանում են միմյանց և թույլ են տալիս շարժվել:

Հենաշարժիչ համակարգը միավորում է այս բաղադրիչները, որպեսզի մարմինը կարողանա շարժվել և պահպանել ճիշտ դիրք:

4․Հենաշարժիչ համակարգը ինչպես է պաշպանում մեր ներքին օրգաններին

Հենաշարժիչ Համակարգ | Անի Հարությունյան

Հենաշարժիչ համակարգը պաշտպանում է մեր ներքին օրգանները մի քանի եղանակներով.

  1. Ոսկորները՝ դրանք կատարում են պաշտպանության դեր՝ արգելափակելով և պաշտպանելով խոցելի ներքին օրգանները: Օրինակ՝ կապուտիկը պաշտպանում է ուղեղը, իսկ կրծքավանդակի ոսկորները պաշտպանում են սիրտն ու թոքերը:
  2. Հոդերը և մկանները՝ դրանք ապահովում են շարժման և դիրքի կայունություն, թույլ են տալիս մարմնի մասերի անվտանգ շարժումը, այնպես որ ներքին օրգանները չեն ենթարկվում վնասների կամ տրավմայի:
  3. Կապաններ և շերեփներ՝ դրանք ամրացնում են ոսկորները իրար և սահմանափակում են հոդերի շարժումները՝ կանխելով անպաշտպան օրգանների վնասը:

Այսպիսով, հենաշարժիչ համակարգը ոչ միայն ապահովում է շարժումը, այլև պաշտպանում է մեր ներքին օրգանները վնասներից:

5․Մկանների կառուցվացք և գոռծառույթ

1. Կառուցվածք
Մկանները կազմված են մկանային մանրաթելերից, որոնք երկար ու ճկուն են: Երբ մկանները կրճատվում են, դրանք դառնում են կարճ և ուժեղ, ինչը պատճառ է դառնում շարժման: Մկանները ունեն զոլավոր կառուցվածք՝ հատկապես կմախքային մկաններում։

2. Գործառույթներ

  • Շարժում՝ մկանները կրճատվում են և շարժում են ոսկրերը՝ թույլ տալով շարժումներ:
  • Հենարան՝ մկանները պահում են մարմնի դիրքը և ապահովում դրա կայունությունը:
  • Ջերմություն՝ մկանները կրճատվելիս ջերմություն են արտադրում, որը օգնում է մարմնի ջերմաստիճանը պահպանել:
  • Աշխատանքային գործառույթներ՝ մկանները մասնակցում են բոլոր ֆիզիկական գործողություններին՝ քայլելուց մինչև խոսելը:


6․Ներկայացնել դեկտեմբեր ամսվա բլոգային աշխատանքները
Լսողական վերլուծիչ
Հենաշարժիչ համակարգ
Մկանային համակարգ

Posted in Կենսաբանություն 8

Մկանային համակարգ

  1. Ինչպիսի՞ կառուցվածք ունեն կմախքային մկանները
    Կմախքային մկանները ունեն սեղմված կառուցվածք, որն բաղկացած է բազմաթիվ երկար, զոլավոր մկանային մանրաթելերից: Մկանային մանրաթելերն իրենց մեջ պարունակում են բազմաթիվ մկանային բջիջներ, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի բազմաթիվ միջուկներ: Այս մկանների մանրաթելերը տեղակայված են պարբերաբար զոլավոր տեսքով՝ այդպիսով կոչվում են զոլավոր մկաններ:
  2. Ի՞նչ դեր է կատարում մկանային համակարգը
    Մկանային համակարգը պատասխանատու է մարմնի շարժունակության, postura պահման, արտաքին և ներքին ուժերի դիմակայության և տարբեր ֆիզիկական գործողությունների կատարելու համար: Դրա միջոցով կատարվում են մարմնի շարժումները՝ կապված կմախքի հետ, ինչպես նաև, մկանները մասնակցում են մարմնի ջերմաստիճանի կարգավորմանը և նյութափոխանակության գործընթացներին:
  3. Ինչպե՞ս են կատարվում շարժումները հոդերի միջոցով
    Շարժումները հոդերի միջոցով կատարվում են, երբ մկանները, որոնք ամրացված են կմախքին, կրճատվում են: Մկանային մանրաթելերի կրճատման հետևանքով մկանները ձգում են ոսկրերը, ինչը շարժում է հոդերը: Հոդի շարժումը տեղի է ունենում այն պահի, երբ մկանները հակադիր ուղղություններով են գործում՝ հասնելով շարժման կամ կորացման որոշակի աստիճանի:
  4. Որտե՞ղ են տեղակայված հարթ և բջաձիգ զոլավոր մկանները
    Հարթ մկանները գտնվում են մարմնի տարբեր հատվածներում, ինչպես՝ ներքին օրգաններում (օրինակ՝ ստամոքսում, աղիներում), որտեղ նրանք պատասխանատու են օրգանների պատերի կրճատման համար: Բջաձիգ զոլավոր մկանները տեղակայված են կմախքի համակարգում և մասնակցում են շարժմանը: Դրանք առանձնանում են իրենց երկարավուն տեսքով և տեղակայված են հիմնականում ձեռքերում, ոտքերում, կուրծքում և մարմնի այլ մասերում:
  5. Ի՞նչպիսի՞ հիերարխիկ մկանախմբեր գիտեք
    Հիերարխիկ մկանախմբերը կազմում են մկանների դասակարգում ըստ դրանց համատեղ աշխատանքի: Օրինակ՝ կա առջևի մկանային խումբ, որը պատասխանատու է մարմնի առաջ շարժման համար (ինչպես մկաններ՝ ուղղիչներ), և հետևի մկանային խումբ, որը մասնակից է մարմնի հետին կողմի շարժումներին (ինչպես բազուկի մկաններ):
Posted in Երկրաչափություն 8

Ներգծյալ և կենտրոնային անկյուն

1)Ըստ գծագրերի տվյալների՝ գտեք x-ը․

ա)

152+80=232
360-232=128
128:2=64

բ)

125+60=185
360-185=175

գ)

180+112=292
360-292=68
68:2=34

դ)

215+40=255
360-255=105

2)AB կիսաշրջանագծի վրա վերցված են C և D կետերն այնպես, որ

∪AC=57o, ∪BD=63o   

Գտեք CD լարը, եթե շրջանագծի շառավիղը 12 սմ է։

180-120=60
Եռ․ CED հավասարակողմ է
Հետևաբար CD=12

3)AOB կենտրոնային անկյունը 30o -ով մեծ է AB աղեղին հենված ներգծյալ անկյունից։ Գտեք այդ անկյուններից յուրաքանչյուրը։

2x=x+30
x=30

Posted in Հանրահաշիվ 8, Uncategorized

Թվաբանական գործողություններ հանրահաշվական կոտորակների հետ

1)Ձևափոխեք հանրահաշվական կոտորակի․

ab/b+a

xy/2y-3x

bx+ay/ab

5ax-7b/7x

6a/3-2a

abc/bc-a

2)Ձևափոխեք հանրահաշվական կոտորակի․

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը).

1)A միանդամն ընտրեք այնպես, որ հավասարությունը ճիշտ լինի․

ա)2

բ)40

գ)12

դ)75

ե)5b

զ)6y2

2)Ձևափոխեք հանրահաշվական կոտորակի․

Posted in Հասարակագիտություն 8

Ազատություն

Ազատությունը հիմնարար իրավունքն է, որը յուրաքանչյուր մարդ պետք է ունենա՝ չկտրվելով իր հիմնարար ազատություններից: Այն կապ ունի մարդուն հնարավորություն տալու՝ ընտրել իր ճանապարհը, համոզմունքները և գործողությունները առանց արտակարգ սահմանափակումների:

Ազատությունը չի նշանակում միայն անել այն, ինչ ուզում ես, այլ նաև պատասխանատվություն վերցնել քո գործողությունների համար: Մարդը ազատ է լինելու այնքան, որքան չի խախտում ուրիշի ազատությունները: Այստեղ է, որ ամեն ինչ հստակ սահմանվում է՝ ազատությունը պետք է լինի որոշակի սահմանափակումներով՝ ապահովելով հասարակության և հասարակության անդամների իրավունքների պաշտպանության հնարավորություն։

Ազատության իրավունքն ու այն կիրառելու ձևերը տարբեր երկրներում ու մշակույթներում կարող են տարբեր լինել, սակայն ամենուրեմն այս արժեքը եղել է ու մնում է մարդու իրավունքների և արժանապատվության հիմնարար մաս:

Posted in Կենսաբանություն 8

Հենաշարժիչ համակարգ

1.Որո՞նք են կմախքի բաժինները:
Կմախքի բաժինները
Կմախքը բաղկացած է երկու հիմնական բաժիններից՝
Գլխի կմախք (կազմված է գլխի ոսկորներից, ներառյալ ուղեղի կուրծկը և դեմքի ոսկորները)
Մարմնի կմախք (ներառում է ողնաշարը, կրծքավանդակը, ձեռքերի և ոտքերի ոսկորները)

2. Ի՞նչ բաժիններից է կազմված իրանի կմախքը:
Իրանի կմախքը կազմված է երկու հիմնական բաժիններից՝
Մարմնի կմախք՝ ներառում է ողնաշարը, կրծքավանդակը (կողոսկրեր, ստերմա), ինչպես նաև ձեռքի և ոտքի ոսկորները:
Գլխի կմախք՝ բաղկացած է ուղեղը պաշտպանող գլխի ոսկորներից և դեմքի ոսկորներից:

3. Ի՞նչ ոսկրերից է կազմված կրծքա վանդակը:
Կրծքավանդակը կազմված է հետևյալ ոսկորներից՝

Կրծքավանդակի ողերը (տարածված ողնաշարի հատվածի ոսկորներ)

Ստերմա (կրծքավանդակի հիմնական ոսկորը)

Կողոսկրեր (կամ՝ կողերը)

4.Ի նչպիսի՞ առանձնահատկություններ ունի մարդու կմախքը` կապված ուղղաձիգ քայլվածքի հետ:
Մարդու կմախքի առանձնահատկությունները՝ ուղղաձիգ քայլվածքի համար
Գլուխը ուղղված է վերև, ինչը կարևոր է ուղղահայաց դիրքի համար։
Ողնաշարը ունի հատուկ կորեր, որոնք օգնում են հավասարակշռություն պահպանել։
Կոնքի կառուցվածքը թույլ է տալիս կանգնել ուղղաձիգ։
Ոտնաթաթը պատրաստված է հավասարաչափ ծանրություն փոխանցելու համար։

5. Ի՞նչ դեր են կատարում ողնաշարիկորությունները:
Ողնաշարիկորությունները կատարում են մի քանի կարևոր դերեր՝
Պաշտպանում են ողնաշարը վնասներից։
Բաշխում են մարմնի ծանրությունը և նվազեցնում բեռը։
Ապահովում են կայունություն և ճկունություն։