Posted in Հանրահաշիվ 9

Առաջադրանքներ կրկնության համար

1)Գտնել 5 հայտարարով բոլոր կանոնավոր կոտորակների գումարը։

2

2)Գտնել 4 հայտարարով բոլոր կանոնավոր կոտորակների գումարը։

3/2

3)Գտնել 6 հայտարարով բոլոր կանոնավոր կոտորակների գումարը։

5/2

4)70-ը բաժանել 2:3 հարաբերությամբ։

28 42

5)60-ը բաժանել 1:4 հարաբերությամբ։

15 45

6)49-ը բաժանել 2:5 հարաբերությամբ։

14 35

7)Հաշվել արտահայտության արժեքը․

5/3-7/2-13/6=-24/6=-4

10/3-3/2-7/6=20-9=4/6=2/3

58/7+33/8-51/7=464+231-408/56=287/56=41/8

125/12+85/13-113/12=1625+1020-1469/156=1176/156=98/13

8)|-4| : |-2| + |-6| * 2 =14

9)6 : |-3| — 2 : |-2| + 1 =2

10)|-2| + |3| — |-4+1| =2

11)Որդին տասը տարեկան է։ Հինգ տարի առաջ նա 7 անգամ փոքր էր հորից։

ա)Քանի՞ տարեկան է հայրը։

40

բ)Քանի՞ տարի հետո հայրը որդուց մեծ կլինի 2 անգամ։

20

12)Որդին ութ տարեկան է։ Երկու տարի առաջ նա 5 անգամ փոքր էր հորից։

ա)Քանի՞ տարեկան է հայրը։

32

բ)Քանի՞ տարի հետո հայրը որդուց մեծ կլինի 3 անգամ։

4

Posted in Հայոց լեզու 9

Անհատական նախագիծ թարգմանություն

Կրկին
Իլյա Բուդնիցկի

Կրկին լուսաբաց է։ Եվ կատուն՝ մկնիկի հետ։
Եվ մահճակալի մոտի սեղանին՝ գիրք։
Եվ տունը, ինչպես առագաստ, լարված է։
Ինչպես մենք՝ երակներից ու ջլերից,
Սիրուց, երևակայությունից ու երանելիությունից,
Այնպես էլ կառուցված է մինչև գերանների ծայրերը։

Թեթև, բայց ամուր փայտից է
Իմ առագաստանավը՝ երկար նավակը,
Եվ հանկարծ քամին՝ աննկատ,
Կխփի մեղմորեն ու հետ կքաշվի,
Կատուն կես աչքով կնայի անկյուն, —
Այնտեղ պարկից մի բուռ վարսակի հատիկներ։

Եվ մկնիկը դուրս կգա բներից, —
Ի՞նչ արդարացումներ լուսաբացին,
Երբ միևնույն է՝ պետք է վեր կենալ։ —
Սյուժեն առանց մարդու հավերժ է,
Եվ առագաստանավի ուղին՝ կաթնագույն,
Եվ ուզում ես կանչել կատուին։

Տեկստի աղբյուրը։

Posted in Հանրահաշիվ 9

A*f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը

1)Տրված f(x) ֆունկցիայի զրոները 3-ն ու 8-ն են: Գտե՛ք ա) −10f(x), բ) — 4f(x + 1) գ) -2/3 f(x – 4) ֆունկցիայի զրոները:

ա (3;8)

բ (2;7)

գ(7;12)

2)Տրված f(x) ֆունկցիան y-ների առանցքի երկայնքով ձգեցին 1.5 անգամ և իջեցրին 5 միավորով ներքև: Ո՞ր ֆունկցիայի գրաֆիկը ստացվեց:

1,5f(x)-5

3)Տրված է f(x) ֆունկցիան, որի արժեքների տիրույթը [0, 9] միջակայքն է։ Գտե՛ք ա) 4f(x), բ)5/6f(x) ֆունկցիայի արժեքների տիրույթը:

[0;36]

[0;7,5]

4)Տրված է f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը: Պատկերե՛ք 3f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը.

5)Տրված է f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը: Պատկերե՛ք — f(x) ֆունկցիայի գրաֆիկը:

6)Գտնել 3/4 և 5/8 թվերի գումարի հակադարձ թիվը։

8/11

7)Գտնել 2/3 և 3/4 թվերի գումարի հակադարձ թիվը։

12/17

8)Գտնել 4/5 և 1/4 թվերի գումարի հակադարձ թիվը։

21/20

Posted in Հայոց լեզու 9

Գործնական քերականությւոն

29.10.2025

Աշխատանք դասարանում  
1. Բաց թողնված տեղերում գրե՛ք համապատասխան տառը։

Ամենաէական, քրիստոնեություն, ելևէջ, ինչևէ, անեզր, խուռներամ, երբևէ, նախօրե, հնօրյա, փայտոջիլ, միջօրեական, օրեցօր։

2. Ճշտե՛ք բառերի գրություն, պետք է գրվեն միասին, անջատ կամ գծիկով։

Սերնդեսերունդ, քարեդարյան, այրուձի, փոստ-հեռագրատուն, տարեցտարի, իսպառ, քափ-քրտինք, օրնիբուն, գողեգող, այլընտրանք։

3. Գրե՛ք տրված բառերում տեղի ունեցած հնչյունափոխությունը։

Երևութական, մնջախաղ, փափկասուն, ձվաձև, գունավոր, ոսկերիզ, մտադրություն։

երևույթ>յ-ն միացել է ու-ին, մունջ>ու-ն դարձել է ը, փափուկ>ու-ն սղվել է, ձու>ու-ն դարձել է վ, գույն>յ-ն միացել է ու-ին, ոսկի>ի-ն սղվել է, միտ>ի-ն դարձել է ը

4. Ճիշտ տեղադրե՛ք բառային շեշտը։

Իհա՛րկե, հե՛տ գալ, գիսա՛ստղ, քանի՛երորդ, գի՛րքդ, հանդո՛ւգն, գրե՛թե, արկղի՛կ։

5. Առանձնացրե՛ք հոմանիշ զույգերը։

Թույր, մատղաշ,անսայթաք,բաղձանք,հմայել,նման, խոհեմ,դալար, սխալ, հրապաուրել, իղձ, հանգույն, ողջամիտ, անգայթ։

մատղաշ-դալար, անսայթաք-անգայթ, հրապուրել-հմայել, հանգույն-նման, բաղձանք-իղձ, թյուր-սխալ, ողջամիտ-խոհեմ

6. Գրե՛ք տրված դարձվածքների բացատրությունը՝ բախտավոր աստղի տակ ծնվել, ձայն բարբառո հանապատի,  կանաչ-կարմիր կապել, վերջին մոհիկան,  մի սանրի կտավ,  ափերց դուրս գալ, աչքը ճամփին մնալ։

հաջողակ,ուշադրության չարժանացած խոսք, զուգվել-զարդարվել,վերջին ներկայացուցիչ,  միանման, ինքնատիրապետումը կորցնել, վատ բան վճռել

7. Առանձնացրե՛ք պատճառական ածանց ունեցող բայերը՝ մոտեցնել, մրցել, գրել տալ, խաղացնել, երգել տալ, վերակենդանանալ, անհագստացնել, հիշեցնել, առնել-տալ։

8. Տրված նախադասություններում ընդգծել մակբայները։

Փոքրիկը կամաց-կամաց սովորեց երգել։

Հեղուկը քիչ-իքչ լցվեց տարայի մեջ։

Արքայադուստրը շեշտակի նայեց զինվորին։

Ուշացել էր,  նկատեց հորը, իսկույն վեր թռավ անկողնուց։

Գևորգը եղբայրաբար օգնեց իր մտերիմ ընկերոջը։

Պետք է սովորել հիմա, որպեսզի ունենանք բարեկեցիկ ապագա։

9. Տրված նախադասություններում ընդգծե՛ք ուղիղ խնդիրները։

Հայրսը սիրում էր որդուն։

Անհամբերությամբ ու ոգևորությամբ տղան կարդում էր գիրքը։

Ես կարդացել եմ Դուրյան։

Քամին շարժում էր ծառերը։

10. Ո՞րն է նախադասության քերականական և տրամաբանական շարունակությունը։

Նրա՝ ածուխի պես սև ու խիտ մորուքն սկսվում էր համարյա աչքերի տակից ու ծածկում ամբողջ երեսն ու կոկորդը, ․․․․

Ա․ Բայց նրան սիրահարված էին բոլորը։

Բ․ ստացվում է, որ շատ տգեղ տեսք ուներ։

Գ․ իսկ արծվային քիթն անգամ ծածկված էր մազերով։

11. Ո՞ր նախադասության մեջ կա փոխաբերություն։

Ա․ Առավոտյան ծուխ է ելնում երդիկներից, ծուխը ձգվում է կապույտ երիզի նման և հալվում ամպերի մեջ։

Բ․ Քանի՜ սերունդ է ապրել Բասուտա գետի մոտ, կարկատած թաղիքները փռել ցախերի վրա, եղեգնով պատել վրանները։

12. Կետադրի՛ր նախադասությունները։

Ա․ Վրաններից մեկը պատկանում էր Պապ թագավորին, մյուսը՝ սպարապետ Մուշեղին, իսկ երրորդը՝ Ներսես կաթողիկոսին։

Բ․ Բոլորը միասին բարձրացան վերնահարկ որ գմբեթարդ շինություն էր զարդարված մարմարյա սալերով։

Գ․ Թվում էր՝ քաղցից խելքս թռցնում եմ։

Դ․ Ամայի տարածության մեջ միայնակ մնալով՝ ընկա գետնին, և հեծկլտոցիս ձայնը խախտեց շրջապատի լռությունը։

13. Նախադասությունները դասավորի՛ր տրամաբանական ճիշտ հաջորդականությամբ։

Ա․ Եվ այդ նշան-պատկերները կոչվում էին հերոգլիֆներ, որոնց քանակն հասնում էր մոտ 750-ի, և դրանք փորագրում էին քարի, փայտի, նաև պապիրուսի վրա։

Բ․ Գրի ստեղծումը դարձավ պահանջ, սակայն սկզբնական գիրը ուղղակի բառի պարզագույն նկարն էր, ինչպես արևը, որը պատկերվում էր կենտրոնում կետ ունեցող շրջանի նշանով։

Գ․ Մթա չորրորդ հազարմայակում եգիպտացիների գիտելիքներն այնքան շատ էին, որ դրանց բանավոր փոխանցումը սերնդեսերունդ դառնում էր անհնարին։

Դ․ Հետագայում նշանով սկսեցին արտահայտել ոչ միայն առանձին բառեր, այլև մեկ կամ մի քանի բաղաձայն հնչյուններ՝ բաց թողնելով ձայնավորները։

Գ, Բ, Ա, Դ

14. Գրի՛ր նախադասության մեջ թույլ տված բառագործածության սխալը և ուղղի՛ր։

Համաձայն ավանդույթի՝ նրա նախնիները ծագել են վիշապներից։

15.Ուղղի՛ր նախադասության քերականական սխալը։

Ամբողջ ժողովուրդը պապանձնված կանգնել էր՝ ասես խլացած Բուղայի մահացու սպառնալիքների առաջ։

16. Տրված բառերը տեղադրե՛ք բաց թողնված տեղերում՝ ենթարկելով համապատասխան փոփոխությունների։

․․․․․․․․․․․․․․․ խուսափելու համար պարսիկ զինվորները ․․․․․․․․․․․ փորձում էին  խոցել արնաթաթախ, ․․․․․․․․․․․փղերին՝ կարծես մոռացած իրենց բուն ․․․․․․․․․․․․․։

տեգ, կոխկրտվել, գրգռվել, թշնամի

Posted in Գրականություն 9

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

28.10.2025

Կարդացե՛ք Օ․ Հենրիի ,,Վերջին տերևը,, ստեղծագործությունը և գրավոր ներկայացրե՛ք ձեր տպավորությունները, մտորումները ստեղծագործության վերաբերյալ։ 

Օ․ Հենրիի «Վերջին տերևը» պատմվածքը շատ հուզիչ և խոր իմաստ ունեցող ստեղծագործություն է։ Այն պատմում է բարեկամության, հավատքի և ինքնազոհության մասին։

Պատմության մեջ երկու աղջիկներ՝ Սյու և Ջոնսի, ապրում են միասին։ Ջոնսին հիվանդ է և կորցնում է ապրելու հույսը։ Նա մտածում է, որ երբ ծառի վերջին տերևը թափվի, ինքը էլ չի ուզենա ապրի։ Բայց նրանց հարևանը՝ ծեր նկարիչ Բերմանը, տեսնելով աղջկա վիճակը, որոշում է օգնել նրան։ Նա մի գիշեր դուրս է գալիս ուժեղ քամու ու անձրևի տակ և նկարում է ծառի վրա մի տերև՝ այնպես, որ այն իրական թվա։ Այդ կերպ նա փրկում է Ջոնսիին՝ վերադարձնելով նրա հավատը կյանքին, սակայն Բերմանը հիվանդանում է և մահանում։

Այս պատմությունը ցույց է տալիս, թե որքան մեծ ուժ ունի մարդուն օգնելու ցանկությունը։ Երբեմն մեկի փոքրիկ արարքը կարող է ուրիշի կյանքը փոխել։ Բերմանը իր կյանքը զոհեց, բայց դրա շնորհիվ մեկ ուրիշը ապրեց։

Ինձ շատ դուր եկավ պատմվածքը, որովհետև այն սովորեցնում է լինել բարի, չհանձնվել և հավատալ, որ նույնիսկ ամենաբարդ պահին կարող է լինել հույս։ «Վերջին տերևը» հիշեցնում է, որ իրական գեղեցկությունը մարդկանց մեջ է՝ նրանց սրտերում ու գործերում։

Posted in Երկրաչափություն 9

Վեկտորների կորդինատները

1)Գտե՛ք տրված վեկտորների կոորդինատները, եթե

ա) a =7i + 4j

a{7;4}

բ)b = -5i + 2j

b{-5;2}

գ)c = 6i

c{6;0}

դ) d = -4j

d{0;-4}

2)Գծե՛ք Oxy ուղղանկյուն կոորդինատային համակարգ և i , j կոորդինատային վեկտորներ։ Կառուցե՛ք a{2; 3}, b{- 1; 4}, c{3; — 2}, d{- 2; — 3} վեկտորները, որոնց սկզբնակետը O կետն է:

3)c վեկտորը վերածեք ըստ a և b վեկտորների:

c=3b+2a

c=-2b+a

4)a b c d վեկտորները վերածեք ըստ i և j կոորդինատային վեկտորների և գտե՛ք դրանց կոորդինատները:

a{3;4}

b{5;-3}

c{-4;-2}

d{-5;2}

Posted in Գրականություն 9

Վերջին տերևը

Կարդացե՛ք Օ․ Հենրիի ,,Վերջին տերևը,, ստեղծագործությունը և գրավոր ներկայացրե՛ք ձեր տպավորությունները, մտորումները ստեղծագործության վերաբերյալ։ 

Իմ տպավորությունները Օ․ Հենրիի «Վերջին տերևը» պատմվածքից

Պատմվածքը շատ հուզիչ է։ Այն պատմում է երկու ընկերուհիների մասին, որոնցից մեկը՝ Ջոնսին, հիվանդ է և չի ուզում ապրել։ Նա հավատում է, որ երբ որթատունկի վերջին տերևը ընկնի, ինքն էլ կմահանա։

Բայց նրանց հարևանը՝ ծեր նկարիչ Բերմանը, գիշերը նկարում է պատին մի տերև, որ Ջոնսին չկորցնի հույսը։ Տերևը չի ընկնում, և աղջիկը սկսում է ապաքինվել։ Սակայն Բերմանը հիվանդանում է ու մահանում։

Այս պատմությունը սովորեցնում է, որ ուրիշի հանդեպ սերն ու խիղճը կարող են իսկապես փրկել կյանք։ Վերջին տերևը հույսի նշան է։

Posted in Աշխարհագրություն 9

Ջրագրությունը: Գետերը

1.Գնահատել ՀՀ ջրային հաշվեկշիռը։

Մուտք գործող և հեռացող ջրային տարեկան հաշվեկշիռը մոտ 18.5 մլրդ մ³ է, բայց դրա կեսը գոլորշիանում է, իսկ մնացածը վերածվում գետերի, գետակների, կուտակվում է լճերում և այլն: Այսինքն վերականգնվող է մոտ 8.5 մլրդ մ³-ը:

2.Որո՞նք են ՀՀ գետերի հիմնական հաշվեկշիռը։

Դրանք հիմնականում սնվում են ձնհալներով, անձրևային և ստորերկյրա ջրերով:

3 Ի՞նչ տարբերություն կան Կուր և Արաքսի համակարգերին պատկանող գետերի սնման պայմանների ու դրանց հոսքի ռեժիմների միջև։

Կուր գետը հիմնականում սնվում է ձնհալներից, իսկ Արաքսը նաև սնվում է  անձրևներից:

Posted in Կենսաբանություն 9

 Հոկտեմբեր ասմսվա կենսաբանաության ամփոփում

1. Ներկայացնել ԴՆԹ-ի կառուցվածքը
ԴՆԹ-ն պահպանում է ժառանգական տեղեկությունը։ Այն կազմված է երկու շղթաներից՝ կրկնակի պարույր ձևով։ Նուկլեոտիդները բաղկացած են շաքարից, ֆոսֆորական խմբից և ազոտական հիմքերից (A, T, G, C)։

2. Ներկայացնել ՌՆԹ-ի կառուցվացքը
ՌՆԹ-ն միաշղթա մոլեկուլ է, որը մասնակցում է սպիտակուցների սինթեզին։ Այն ունի ռիբոզ շաքար, ֆոսֆորական խումբ և ազոտական հիմքեր (A, U, G, C)։ Տեսակներն են՝ իՌՆԹ, պՌՆԹ և ռՌՆԹ։

3. Նուկլենաթթուների կառուցվածքը և տեսակները
Նուկլեինաթթուները պահպանում և փոխանցում են ժառանգական տեղեկությունը։ Կան երկու տեսակ՝ ԴՆԹ և ՌՆԹ։ Կազմված են նուկլեոտիդներից՝ շաքար, ֆոսֆորական խումբ և ազոտական հիմք։

4. Ի՞նչ է տրանսկրիպցիան
Տրանսկրիպցիան այն գործընթացն է, որի ժամանակ ԴՆԹ-ի որոշակի հատվածի (գենի) տեղեկատվությունը պատճենվում է և ստեղծվում է համապատասխան ՌՆԹ մոլեկուլ։ Այսպիսով՝ ՌՆԹ-ն ստանում է ԴՆԹ-ի գենետիկ տեղեկությունը։

5. Ի՞նչ է տրանսլյացիան
Տրանսլյացիան այն գործընթացն է, որի ընթացքում իՌՆԹ-ի մեջ կոդավորված տեղեկատվությամբ ռիբոսոմներում սինթեզվում են սպիտակուցներ։ Այս ընթացքում պՌՆԹ-ը բերում է համապատասխան ամինաթթուները, որոնք իրար միանալով՝ ձևավորում են սպիտակուցի շղթան։

1. Ի՞նչ է էներգետիկ փոխանակությունը։
ա) Նյութերի օքսիդացում և էներգիայի ազատում բջջում
բ) Բջջային բաժանման գործընթացը
գ) Օրգանական նյութերի սինթեզը
դ) Ջրի և աղերի փոխանակությունը

2. Ո՞րն է բջջային էներգիայի հիմնական կրողը։
ա) Գլյուկոզ
բ) ԱԹՓ (ATP)
գ) ԴՆԹ
դ) ՌՆԹ

3. Էներգետիկ փոխանակությունը ապահովում է․
ա) Բջջի աճը
բ) Նյութերի սինթեզը
գ) Բոլոր բջջային գործընթացների էներգիան
դ) Միայն շնչառություն

Մաս 2․ Գլիկոլիզ

4. Գլիկոլիզը տեղի է ունենում՝
ա) Բջջակորիզում
բ) Միտոքոնդրիումում
գ) Ցիտոպլազմայում
դ) Քլորոպլաստում

5. Գլիկոլիզի արդյունքում 1 գլյուկոզից առաջանում է՝
ա) 2 պիրուվաթթու և 2 ԱԹՓ
բ) 1 պիրուվաթթու և 1 ԱԹՓ
գ) 2 ջուր և ածխաթթու գազ
դ) 4 ԱԹՓ և 2 ջուր

6. Ավտոտրոֆ օրգանիզմներն իրենց սնունդը ստանում են՝
ա) Պատրաստի օրգանական նյութերից
բ) Ածխաթթու գազից և անօրգանական նյութերից
գ) Այլ օրգանիզմների միջոցով
դ) Միայն կենդանական սնունդից


7. Հետերոտրոֆ օրգանիզմներին բնորոշ է՝
ա) Ֆոտոսինթեզ
բ) Քեմոսինթեզ
գ) Պատրաստի օրգանական նյութերի յուրացում
դ) Անօրգանական նյութերից օրգանականների ստեղծում