Կատարե՛ք բազմապատկում.
1) (x+2)(x-3)=x²-3x+2x-6=x²-x-6
2) (5x+1)(2x+4)=10x²+20x+2x+4=10x²+22x+4
3) (3b+2)(4-b)=12b-3b²+8-2b=10b-3b²+8
4) (2y-5)(4y-3)= 8y²-6y-20y+15=8y²-26y+15
5) (3a+4)(2a-3)=6a²-9a+8a-12=6a²-a-12
6) (7z-3)(5z-2)=35z²-14z-15z+6=35z²-29z+6
7) (2-4x)(1-3x)=2-6
x-4x+12x²=2-10x+12x²
8)(3-2x)(5x+1)=15x+3-10x²-2x=13x+3-10x²
9)(4b-5c)(3b+4c)=12b²+16bc-15cb-20c²=12b²+bc-20c²
1
17-8=9
9×70=360
840-360=120
120
2
840-290=550
550:50=11
11+8=19
19
3
840:70=12
12+8=20
20
4
13-8=5
70×5=350
50×5=250
350+250=600
840-600=240
5
70+50=120
840:120=7
8+7=15
70×7=490
490
6
840-120=720
720:120=6
6+8=14
14
7
840-390=450
450:50=9
9×70=630
840-630=210
210
8
840-490=350
350:70=5
5×50=250
350+250=600
840-600=240
240
9
840-340=500
500:50=10
10×70=700
10+700=710
840-710=130
130
1.Ա և Բ շարքի գոյականները համեմատի´ր և գր´ր դրանց նմանությունների և տարբերությունների մասին:
Ա. Ծաղիկ, ծառ, կենդանի, մարդ:
Բ. Վարդ, շուշան, մեխակ, զանգակ, նարգիզ, ընկուզենի, թթենի, բարդի, կեչի, թխկի, գայլ, աղվես, ավանակ, շուն, ուղտ, պատանի, օդաչու, հողագործ, ջրվոր, հնոցապան:
Երկու շարքերում էլ կան բարռեր որ ցույց են տալիս անձնանիշ և իրանիշ,իսկ նրանց տարբերությունն այն է որ ա շարքում ուղղակի գոյականներ են, իսկ բ շարքում գոյականների տեսակների անուններն են:
2.Տրված տեքստերի եզակի թվով դրված գոյականներն ու դերանունները հոգնակի´ դարձրու: Փոփոխությունից ո՞ր տեքստի միտքը փոխվեց:
Ա. Ամենից շատ զարգացած են չղջիկների ականջները, իսկ ամենից քիչ՝ աչքերը: Թռչելուց առաջ նրանց բերանները մի քանի անգամ բացուխուփ են անում ու հետո միայն թռչում. պարզվում է, որ նրանք ձայներ են ուղարկում մութ տարածությունների մեջ ու սպասում արձագանքներին: Դրանց միջոցով նրանք իմանում են , թե առարկաներն իրենցից ի´նչ հեռավորությունների վրա են գտնվում ու կարողանում են տարածությունների մեջ ազատ կողմնորոշվել: Չղջիկները մթության մեջ ամեն ինչ զգում են , բացի բրդոտ կենդանիներից : Նրանք կարող են փոքրիկ մոծակների գոյությունը զգալ, բայց մի մեծ ոչխարները չնկատել: Դա նրանից է, որ բրդերը կտորները և բրդոտ կտորը կլանում են անլսելի ձայները և թույլ չեն տալիս, որ դրանց արձագանքը հասնի չղջիկներին:
Բ. 18-րդ դարում Անգլիայում ապրել են դարբիններ: Նրանք ցնցոտիներ են հագել և որպես թափառական երաժիշտներ՝ ջութակները ձեռքներին շրջել են Եվրոպայում, որպեսզի պարզի բարձրորակ պողպատներ արտադրելու գաղտնիքները: Նվագելով պանդոկներում ու դղյակներում՝ նրանք լսել ու հավաքել են բազմաթիվ հետաքրքիր տեղեկություններ, որոնք հիմք դարձան նրա հետագա հաջողությունների համար: Հետագայում եվրոպացի դարբինները վարձու մարդասպաններ էր ուղարկում Անգլիա՝ գաղտնիքները առևանգողներին սպանելու, բայց նրան ճարպկորեն շրջանցում էր վտանգները և օրեցօր հարստանում:
3.Փակագծում տրված բառերը դի´ր պահանջվող թվով:
Սպիտակ արագիլը (արագիլ) աշխարհում (աշխարհ) շատ տարածված թռչունն (թռչուն ) է:
Հայաստանում շատ է հանդիպում Եղեգնաձորի, Վայքի և Աշոցքի շրջաններում (շրջան): Չվող թռչուններ (թռչուն) են՝ կտուցը և (կտուց) ոտքերը (ոտք)՝ վառ կարմիր: Բնակվում են զույգերով(զույգ) ու գաղութներով (գաղութ): Բույնը (բույն) տեղադրում են շենքերի (շենք) տանիքներին (տանիք),մետաղյա կամ բետոնե բարձր սյւոներինին (սյուն) և նման այլ տեղերումում (տեղ): Մարդիկ (մարդ) սիրում են նրանց թռիչքիի (թռիչք) հանգստությունը (հանգստություն), թևերի (թև) խոր թափահարումը (թափահարում):
4. Բառակապակցությունների բառերն արտահայտի´ր բառերով:
Մարդկանց հավաքական ամբողջություն (շատ մարդիկ միասին)-մարդկություն, աշակերտների ամբողջություն-դասարան, զինվորներ ամբողջություն-զորք, շատ դեղեր-դեղորայք, ծնողներն ու զավակները միասին-ընտանիք, ուսանողների ամբողջություն-ուսանողներ:
1․ Երբ մեքենան անցավ ճանապարհի 35%-ը, պարզվեց, որ մնացած ճանապարհը 42 կմ-ով ավելի է անցածից։ Գտնել ճանապարհի երկարությունը։
1) 105 կմ 2) 125 կմ 3) 140 կմ 4) 150 կմ
2․ Թիվը իր 1/3 մասից մեծ է 30-ով։ Որքանո՞վ է այդ թիվը մեծ իր 2/5 մասից։
1) 24 2) 27 3) 32 4) 36
3․ 382, 190, 94, 46, ․․․, ․․․, թվերը գրված են որոշակի օրինաչափությամբ։ Գտնել 46-ից հետո գրված հաջորդ երկու թվերի գումարը։
1) 28 2) 30 3) 32 4) այլ պատասխան
4․ Բազմահարկ շենքը ունի մեկ մուտք, իսկ յուրաքանչյուր հարկում կա չորս բնակարան։ Գտնել այդ շենքի 19-րդ հարկի բնակարանների համարների գումարը։ 1) 298 2) 306 3) 314 4) այլ պատասխան
5․ Դաշտում կովեր են արածում։ Դրանց ոտքերի և գլուխների տարբերությունը 45-ից շատ է, իսկ 50-ից՝ քիչ։ Քանի՞ կով է արածում դաշտում։
1) 12 2) 16 3) 18 4) հնարավոր չէ որոշել
6․ Ամիսներից մեկում կար 5 հինգշաբթի օր։ Սակայն ամսվա առաջին և վերջին օրերը հինգշաբթի չէին։ Շաբաթվա ի՞նչ օր էր այդ ամսվա 21-ը։
1) երկուշաբթի 2) երեքշաբթի 3) չորեքշաբթի 4) հինգշաբթի
7․ Արամը գտել է 2022-ից մեծ այն ամենափոքր թիվը, որը ունի երեք կրկնվող թվանշան։ Նարեկը գտել է 2022-ից փոքր այն ամենամեծ թիվը, որը նույնպես ունի երեք կրկնվող։ Ինչքանո՞վ է Արամի գտած թիվը մեծ Նարեկի գտած թվից։
1) 100 2) 111 3) 112 4) այլ պատասխան
8․ Քառանիշ թիվը սկսվում է 3 թվանշանով։ Եթե այդ թվանշանը տեղափոխեն թվի վերջը, թիվը 3114-ով կմեծանա: Գտնել սկզբնական թվի թվանշանների գումարը։ 1) 25 2) 26 3) 27 4) 28
3 ∗∗∗ +3114 =∗∗∗ 3: Քառանիշ թվի միավորների թվանշանը պետք է լինի 9, որպեսզի 9+4 վերջանա 3-ով։ Քառանիշ թվի տասնավորների թվանշանը պետք է լինի 7, որպեսզի 7 + 1, և 1 էլ ունենք պահած՝ ստացվի քառանիշ թվի միավորների թվանշանը՝ 9-ը ։ Քառանիշ թվի հարյուրավորների թվանշանը պետք է լինի 6, որպեսզի 6+1, ստացվի քառանիշ թվի տասնավորների թվանշանը՝ 7-ը։ Հետևաբար, քառանիշ թիվն է՝ 3679, իսկ նրա թվանշանների գումարը կլինի 25։
9․ Քանի՞ եռանիշ թիվ կա, որոնցից յուրաքանչյուրի թվանշանների արտադրյալը պարզ թիվ է: 1) 0 2) 9 3) 12 4) 14
10․ Գտնել այն եռանիշ թվերի քանակը, որոնցից յուրաքանչյուրը 13-ի բաժանելիս մնացորդում ստացվում է 9։ 1) 67 2) 68 3) 69 4) 70
Առաջադրանքներ․
1)Ընդհանուր արտադրիչը դուրս բերեք փակագծերից․
ա)x(a-b+c)
բ)2a(4bx-3cy-5k)
գ)7c(2ax-3by-1)
դ)7y(9x-12y+14a)
ե)
զ)5x(4a-7b-8x)
2)Գրե’ք բազմանդամի հակադիր բազմանդամը․
ա)-2а+3bc-2a2
բ)+3xy2+5x2-y4
գ)+3x-mn+2y
դ)-3pq-2p2+3q3
3)M և N տառերի փոխարեն ընտրեք այնպիսի միանդամներ, որ ստացվի ճիշտ հավասարություն․
ա)M=7a
բ)M=-3
գ)N=6x M=3y
դ)N=5bc M=c2
Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)․
1)Գրե’ք բազմանդամի հակադիր բազմանդամը․
Ա)-a+b
բ)-a3-3a+2
գ)-t5+t6
դ)-1+a-a2+a3
ե)-a4b3-a2b+5a
զ)+x2-3x+7:
2)Առանձնացրե՛ք ընդհանուր արտադրիչը և գրե՛ք միանդամի ու բազմանդամի արտադրյալի տեսքով․
Ա)x(x+y)
բ)xy(y+2)
գ)ab(a+5b+2)
դ)x(x+3z+y2)
ե)3x(2x2+xz-3xy2)
զ)x(a+b+cx)
Эти фестивали предоставляют уникальную возможность погрузиться в культуру, традиции и разнообразие Армении, делая поездку для туристов более яркой и незабываемой.
1. Փակագծում տրված բառերից և բառակապակցություններից նախադասության մտքին համապատասխանող գոյականներ ստացի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:
Եֆրեմովի «Անդրոմեդի միգամածությունը» ֆանտաստիկական վեպում պատմում է մի խումբ տիեզերագնացների (տիեզերք գնալ) հեռավոր միջաստղային ճանապարհորդության (ճանապարհորդել) մասին: Նրանց աստղաթիռի արագությունը(արագ) շատ մոտ է լույսի արագությանը (արագ), և ժամանակը երկրայինի համեմատությանբ (համեմատել) շատ դանդաղ է շարժվում: Տիեզերագնացները գալակտիկայի ամենահեռավոր շրջաններին հասնելու առաջադրանք (առաջադրել) ունեն: Պիտի հասնեն այն աստղին, որի մոլորակներից (մոլորել) մեկի վրա, ըստ որոշ ենթադրությունների (ենթադրել) մեզ նման մարդիկ են բնակվում: Ինչպիսի՜ն կլինի ամբողջ մարդկության ցնծությունը (ցնծալ), երբ նրանք վերադառնան ու այլ աշխարհի մարդկանցից ողջույն բերեն:
2. Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր փակագծում տրված բառերից կազմված համապատասխան գոյականներով:
«Քավության նոխազ» (ի՞նչը, արտահայտել) արտահայտությունը հին հրեաների կրոնական մի (ինչի՞ց, սովորել)սովորույթից է առաջացել: Տարին մի անգամ հրեաները երկու այծ էին բռնում, որոնցից մեկին էին միայն զոհում: Մյուսի վրա մարդիկ (ինչպե՞ս, հերթական)հերթականությամբ դնում էին ձեռքերն ու դրանով իբր իրենց մեղքերը բարդում նրա վրա: Հետո այդ այծին (ի՞նչ, ազատ) ազատություն էին տալիս: Հիմա («ինչի՞, քավել) Քավության նոխազ» անվանում են այն մարդկանց, որոնք իրենց վրա են վերցնում ուրիշի մեղքերը, ստիպված են լինում պատասխան տալ ուրիշի (ինչի՞, անել) արարքի համար:
3. Յուրաքանչյուր շարքի չորս բառերն ի՞նչ ընդհանուր հատկանիշ ունեն, որ նույն շարքի բառը չունի:
ա) վանք բ) հարսնացու գ) Հովհաննես դ) կապիկ
Թումանյան
անտառ տիեզերագնաց Թբիլիսի տեր
գայլ եղբայր Լուսաստղ սարսափ
երեխա գիտնական մոլորակ կամուրջ
թփուտ առնետ «Ջութակ և սրինգ» երեխա
Բնական պայմանները դա բնական համգամանքներն են, որոնք նպասում կամ խոչնդոտում են տնտեսությունը: Բնական ռեսուրսները այն բնության տարրերն են, որոնք կարող են մորդկանց կողմից օգտագործվել արտադրության մեջ:
Այո, օրինակ կենդանիները որոնք ապրում են անտառում կարող են դառնալ ուտելիք:(
Վերականգնվող-ծառեր, բույսեր, ջուր, անտառ, կենդանական ռեսուրսներ:
Չվերականգնվող-հանքաքարեր, ոսկի, նավթ, պղինձ
գազ, ավազ, քար, ածուխ
Թվարկել ութ հատ սպառվող վերականգնովող ռեսուրսներ, Թվարկել ութ հատ սպառվող չվերականգնովող ռեսուրսներ ներկայացնել Հայաստանի հանրապետության առկակ ռեսուրսներ և դեասակարգեր։
1. Համեմատի՛ր Ա և Բ խմբի բառերը: Ո՞ր խմբում են առանձին բառեր գրված, որո՛ւմ բառաձևեր (փոխված բառեր):
Ա. Գիր, գրական, գրականություն, գրիչ, գրել, գրություն, գրավոր, գիրք:
Գյուղացի, գյուղական, գյուղակ:
Երգ, երգել, երգիչ, երգային, երգեցիկ:
Բ. Գիրք, գիրքը, գրքեր, գրքից, գրքով, գրքի, գրքին, գրքերում և այլն:
Գյուղ, գյուղեր, գյուղից, գյուղում, գյուղերով,գյուղին և այլն:
Երգել, երգեց, կերգի, պիտի երգես, երգելու եմ, չեն երգի, և այլն:
Ա խմբում գրված են առանձին բառեր, իսկ Բ խմբում՝ բառաձևեր:
2. Փակագծերում տրված բառերից և բառակապակցություններից նախադասության մտքին համապատասխանող գոյականներ ստացի՛ր և գրի՛ր կետերի փոխարեն:
Բնության մեջ համատարած լռություն (լռել) չկա:
Աղմուկը կարող է հիշողության (հիշել) կորստի (կոչել) պատճառ դառնալ:
Աշխատող (աշխատել) հոգնած մարդու վրա ազդում է քաղաքային գնացող և եկող (երթալ ու գալ) աղմուկը, բարձրաձայն խոսքը (խոսել):
Կա ենթադրություն (ենթադրել), որ ջուրը ոչ միայն Երկրի, այլ նաև ուրիշ մոլորակների (մոլորել) վրա է շատ:
Մարդագիտությամբ զբաղվողները (մարդու մասին գիտությամբ զբաղվող) վկայում են, որ մարդկանց մարմնի յոթանասուն տոկոսը ջրից է բաղկացած:
Բժշկության խորհրդանիշը (խորհուրդը նշել) եղել և մնում է օձը:
1)ABC եռանկյունում AB=BC, <A=40°: Գտեք <C-ն։
2)ABC եռանկյունում AC=CB, <B=63°: Գտեք A գագաթին հարակից արտաքին անկյունը։
3)BK-ն AC հիմքով հավասարասրուն եռանկյան բարձրությունն է, ընդ որում AK=5,6 սմ։ Գտեք AC-ն։
4)BD-ն AC հիմքով հավասարասրուն եռանկյան միջնագիծն է, ընդ որում՝ <ABD=26°: Գտեք <B-ն։
5)ABC եռանկյունում <A=<C, AB=10 սմ, AC=7 սմ: Գտեք այդ եռանկյան պարագիծը։
6)ABC եռանկյունում, որի պարագիծը 29 սմ է, <A=<C։ Գտեք AB կողմի երկարությունը, եթե AC=12 սմ։
7)Հավասարասրուն եռանկյան սրունքը երկու անգամ մեծ է հիմքից, իսկ պարագիծը 75 սմ է։ Գտեք եռանկյան կողմերը։
Մանվելյան Շուշան 